De verpakkingsindustrie lijkt het slachtoffer te worden van het opvoeren van tarieven aan beide kanten van de oceaan. Plastic, aluminium, staal, glaswaren en papier(pulp), zo'n beetje alles wat voor verpakkingen wordt gebruikt, is door de Europese Commissie op de vergeldingslijst gezet. Daar staan ook veel landbouwproducten op. Daarmee kan de escalerende handelsoorlog de voedingsmiddelenindustrie van verschillende kanten treffen.
Als antwoord op de importheffingen van Trump van 25% op staal en aluminium heeft de EU vorige week teruggeslagen met een lange lijst van producten die belast gaan worden. Op de lijst ook materiaal voor de verpakkingsindustrie, zoals papier en karton. De EU en de VS zijn zeer belangrijke handelspartners in pulp, papier en karton. Volgen de Confederation of European Paper Industries (Cepi) importeert de EU uit de VS ongeveer 900.000 ton pulp per jaar en bijna 600.000 ton papier en karton. Op haar beurt exporteert de EU ongeveer 1,6 miljoen ton papier en karton naar de VS en 350.000 ton pulp.
De papiersector van Nederland is in de brancheorganisatie ook vertegenwoordigd, en verder die uit: Oostenrijk, België, Tsjechië, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Hongarije, Italië, Noorwegen, Polen, Portugal, Roemenië, Slowakije, Slovenië, Spanje, Zweden en het VK.
In 2024 nam de export toe van Cepi-leden. Eind september was er over de eerste negen maanden van het jaar op jaarbasis 7,2% meer uitgevoerd uit deze landen, blijkt uit het jaarrapport over 2024. Vooral Latijns-Amerika (+34.1%) en Noord-Amerika (+16,8%) sprongen eruit. Noord-Amerika was afgelopen jaar goed voor een marktaandeel van 13,6%. De import van papier en karton in Cepi-landen nam ook toe, met 25% vergeleken met 2023. De invoer vanuit Noord-Amerika nam met 23,3% toe.
Papierprijzen stijgen
Het is waarschijnlijk dat de papier- en pulpprijzen nog los van de verhoging van invoerrechten verder toenemen. The Navigator Company, een grote papierproducent in Portugal verhoogt de prijzen in zijn verpakkingspapierportfolio met 4% tot 7%. In het jaarverslag over 2024 stelde het bedrijf al dat 'de prijzen in de sector, en met name in de pulpindustrie, naar verwachting zullen stijgen in China en Europa, een prijsverhoging die al is ingezet'.
Door nieuwe fabrieken in 2024 en 2025 zal er meer papierpulp op de markt komen. Volgens het bedrijf zal het pulpverbruik in China naar verwachting herstellen en de vraag in Europa relatief stabiel blijven. Al in het eerste kwartaal van 2025 is al voor 430.000 ton per jaar capaciteit voor de productie van UWF (houtvrij ongestreken) uit de markt gehaald vanwege de sluiting van fabrieken in Duitsland en Italië, aldus The Navigator. Dat is bijna 7% van de Europese capaciteit.
Er wordt verwacht dat er in China capaciteit bijkomt, maar door lage benutting in de Chinese industrie en de verwachte stijgende pulpprijzen in de komende twee à drie jaar kan levering uit China volgens The Navigator niet gegarandeerd worden. Dit gegeven werd eind 2024 onderstreept toen een grote speler aldaar de productie staakte.
Ook kunststoffen getroffen
Ook de Europese brancheorganisatie van kunstofproducenten Plastic Europe maakt zich zorgen over de importheffingen. De Verenigde Staten zijn ook voor die sector een belangrijke handelspartner. In 2023 ging 11,7% van de EU-export van kunststoffen naar de VS (een exportwaarde van €3,4 miljard) en 22,2% van de EU-import van kunststoffen kwam uit de VS (€5,3 miljard). Managing director Virginia Janssens laat op de website van de organisatie weten dat het opleggen van importheffingen de toeleveringsketens zal verstoren en de kosten voor bedrijven zal verhogen. Ze dringt erop aan bij zowel de EU als de VS 'om verdere escalatie van handelsconflicten te voorkomen'.
Cepi zegt op de website deel te nemen aan de consultatie van de Europese Commissie over de lijst van Amerikaanse producten op de lijst met Europese vergeldingsmaatregelen, waarbij belanghebbenden kunnen reageren. Jori Ringman, directeur-generaal van Cepi vreest dat de verpakkingssector hier het slachtoffer van wordt, net als consumenten uit de EU en de VS en 'een hele reeks sectoren die papier en karton voor verpakkingen gebruiken'.
De lijst staat tot 26 maart open voor consultatie en wordt daarna ter goedkeuring voorgelegd aan de EU-lidstaten. Het doel is dat de tegentarieven 13 april volledig ingaan, maar de Europese Commissie houdt de deur tot die tijd open voor Trump. Voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen: "In de tussentijd blijven we altijd openstaan voor onderhandelingen. We geloven er stellig in dat het in een wereld vol geopolitieke en economische onzekerheden niet in ons gemeenschappelijk belang is om onze economieën te belasten met tarieven. We zijn bereid om een zinvolle dialoog aan te gaan."
