Op steeds meer producten zie je het staan: ‘zonder toegevoegde suikers’. Niet vreemd, want wereldwijd moet de consumptie van suiker omlaag. Althans, zo zien de verschillende regeringen het. Onderzoeksbureau Mintel ziet de dwang om het suikergehalte te verlagen ook terug bij de voedingsmiddelenproducenten. En, om in bepaalde producten toch die zoete smaakt te behouden, wordt steeds vaker gekozen voor natuurlijke alternatieven.
Vooral in de Europese Unie worden voedingsmiddelenfabrikanten steeds vaker aangemoedigd om het suikergehalte in de producten te verlagen. Zo worden Duitse fabrikanten bijvoorbeeld uitgedaagd om het gehalte in ontbijtgranen met 20% te verlagen en in frisdranken met 15% tot 20%. In het Verenigd Koninkrijk heeft de regering de voedingsmiddelen- en drankenindustrie opgelegd dat zij het suikergehalte van de producten die het meeste bijdragen aan suikerinname bij kinderen met minimaal 20% moeten verlagen.
Maar niet alleen onder dwang van de regering – om de algehele volksgezondheid te verbeteren – wordt actie genomen. In Frankrijk hebben producenten van ontbijtgranen namelijk gezamenlijk besloten dat ze het suikergehalte met 3,8% tot 15% willen verlagen. Marktbureau Mintel verwacht dat bovenstaande trend zorgt voor een toename richting natuurlijk 'natuurlijke' suikervervangers. Daarbij kun je denken aan diverse vezels en Stevia.
Vraag van de consument
Ook de behoefte van de consument speelt natuurlijk een rol bij de beslissing van fabrikanten om over te stappen op suikervervangers. Volgens het onderzoeksbureau doen bijna drie op de vijf Franse en Duitse consumenten (59%) moeite om hun suikerinname te beperken. Het onderzoek geeft aan dat dit cijfer in Polen tot wel 65% stijgt en tot wel 67% in Spanje. "Levensmiddelenbedrijven beginnen meer aandacht te besteden aan het schrappen van suiker", schrijft Neha Srivastava van Mintel. "Op basis van het percentage verleende octrooien in Europa, behoren Frankrijk en Duitsland tot de top vijf landen als het gaat om het verlagen van het suikergehalte."
Tegelijkertijd neemt het aantal verpakkingen met de tekst 'zonder toegevoegde suikers' in Europa toe. Het Verenigd Koninkrijk loopt daarbij volgens Mintel voorop, met een plus van 15% in de afgelopen vijf jaar. Duitsland loopt niet ver achter met 13%, gevolgd door Frankrijk met 10%. Ook in Centraal-Europa staat suikerreductie op de agenda. In Polen is het aantal producten 'zonder toegevoegde suikers' sinds 2016 verdubbeld, tot 9% van de voedsel- en dranklanceringen in 2021.
Overigens toont het onderzoek ook aan dat consumenten niet bereid zijn om suiker volledig te dumpen en te vervangen door 'light'-producten. Meer dan de helft van de Duitse (54%) en Franse (53%) consumenten 'eet gewoon liever minder gezonde producten'. "Dit geldt met name voor de koolzuurhoudende frisdranken. Daarbij zijn Poolse (38%) en Duitse (37%) consumenten het er waarschijnlijk het snelst over eens dat 'beter voor jou'-koolzuurhoudende frisdranken niet per se als een lekkernij aanvoelen."
Vezels en stevia in opkomst
Om toch aan die zoete smaak te komen, verwacht Mintel een groei in suikervervangers. Zo zag het al een groeiende aanwezigheid van functionele vezels bij de lancering van voedingsmiddelen en dranken met een verlaagd suikergehalte. In 2015 bevatte ongeveer 11% van dergelijke lanceringen functionele vezels. Vijf jaar later (in 2020) was dit 20%. "Binnen het assortiment functionele vezels wordt inuline het meest aangetroffen", merkte Mintel op. "Het aantal productlanceringen met inuline is verdrievoudigd, van 3% in 2015 tot 9% in 2020."
De andere 'natuurlijke' oplossing voor een lager suikergehalte is - volgens Mintel - Stevia. Dit is een kleine, struikachtig kruid uit Zuid-Amerika. De bladeren bevatten de zoete verbindingen steviolglycosiden. "Stevia-extract wordt beschouwd als 200 tot 300 keer de zoetheid van sucrose. In de formulering van eten en drinken is het natuurlijk, calorievrij en heeft het geen zoetkracht." Volgens de gegevens van het onderzoeksbureau maakt 63% van de Duitsers zich geen zorgen over de hoeveelheid plantaardige zoetstoffen - zoals Stevia - die in eten en drinken wordt gebruikt. Een kans dus voor fabrikanten.
"Stevia wint aan potentie doordat het natuurlijk is en geen calorieën bevat. Daarentegen is de bittere en aanwezige nasmaak wel een belangrijk obstakel", zo schrijft Srivastava. Volgens het marktbureau zoeken vernieuwers momenteel volop naar alternatieven voor zoete smaakstoffen en aroma's in nieuwe voedings- en drankproducten. "Dit kan een veelbelovende optie zijn om het suikergehalte te verlagen door zoete perceptie in hersencellen te bieden."
