Plantaardige grondstoffen van vleesvervangers worden in rap tempo goedkoper. De prijzen van soja, tarwe en haver staan op het moment op het laagste punt sinds de zomer van 2021. De prijs van dierlijke grondstoffen ontwikkelt zich minder gunstig. Voor alsnog valt de daling van de eierprijs lager uit dan verwacht en ook de kaasprijs zet tegen de verwachting van de markt in een stap omhoog.
In deze ingrediëntanalyse voor vleesvervangers worden de koersen op de wereldmarkt besproken. De ontwikkeling van de koersen op de termijnmarkten zijn elke werkdag te volgen op ons live koersenoverzicht. Lees ook onze technische analyse van de koersen op de grondstofmarkt op het Dashboard Grondstoffen.
Sojaprijs op laagste punt in twee jaar
Sojabonen zijn de afgelopen maand goedkoper geworden op de CBOT en bereikten dinsdag het laagste punt in bijna twee jaar tijd. In Amerika loopt het inzaaien van het gewas ruim voor op schema. Het warme en droge weer van de afgelopen week in de VS zorgde er namelijk voor dat er goede voortgang gemaakt kon worden met het inzaaien van de sojabonen. Inmiddels is 83% ingezaaid, meer dan het vijfjarig gemiddelde van 65%. Ook is 56% van de soja uit de grond gekomen, meer dan het gemiddelde van 40%.
Bovendien blijft het weer voorlopig meezitten. Voor volgende week wordt er regen voorspeld en dat is precies waar de sojaproducenten op hopen. Ook economische onzekerheid houdt de prijs van sojabonen vooralsnog laag. Al bestaat nog altijd het risico dat de opbrengst lager uitpakt als er niet de benodigde hoeveelheid regen valt.
Relatieve rust drukt tarweprijs
De tarweprijs op de Matif is de afgelopen maand gedaald en bereikte dinsdag het laagste punt sinds de zomer van 2021. Onder meer een verlenging van de granendeal tussen Oekraïne en Rusland op 18 mei hielp hierbij. De onrust is daarmee nog niet voorbij. Onlangs werd de heffingsvrije import uit Oekraïne verlengd en andere beperkingen voor de import van graan en andere agrarische producten opgeheven.
Ook het aanbod drukt de granenprijs. Zo valt de Russische granenoogst groot uit, waarvan Rusland verwacht 55 miljoen ton te exporteren. Ook in Europa zien de prognoses voor de granenoogst er rooskleurig uit. De tarweoogst voorspellingen voor mei wijken niet gek veel af van die in april en liggen 4% boven het vijfjarig gemiddelde. Ondertussen daalt de mondiale graanproductie echter licht en komt volgens de voorspellingen van de Internationale Graanraad uit op 783 miljoen ton, waar dit eerder nog 787 miljoen ton was.
Toch wordt de markt nog altijd gekenmerkt door onrust. Rusland voert nu al campagne tegen een verdere verlenging als er niet akkoord wordt gegaan met de eisen van het land. Ook verloopt het scheepsverkeer in het Zwarte Zee nog altijd stroef. Het graantransport uit Oekraïne verloopt hierdoor nog veel al via weg en spoor naar havens in de Europese Unie.
{{dataviewSnapshot(52_1685527574)}}
Haverprijs staat ook onder druk
De haverprijs is de afgelopen tijd gedaald. Of de prijs laag blijft, is echter nog maar de vraag. Het Amerikaanse Ministerie van Landbouw (USDA) heeft onlangs de eerste oogstprognose voor het seizoen 2023/24 gepubliceerd en daarin is de haverproductie flink naar beneden bijgesteld, met name de Canadese productie wordt door de USDA flink lager ingeschat. Het Canadese haverareaal daalt met 22,4% vergeleken met vorig seizoen. Akkerbouwers kiezen vaker voor tarwe, raapzaad en maïs. Ook in Australië, Rusland en de EU ligt de productie komend seizoen lager.
Wel valt op dat de Europese Unie meer haver consumeert. Daarmee is het een van de weinige werelddelen dat de consumptie het komende jaar ziet groeien. Veel van deze haver zal van het eigen continent komen. De Europese haverimport neemt namelijk af van 160.000 ton in seizoen 2022/24 naar 125.000 ton in seizoen 2023/24. Aan de exportkant valt op dat de Canadese haverexport zo'n 100.000 ton lager uitvalt.
Daling van de eierprijs stagneert
De eierprijs is de laatste drie weken gestabiliseerd. Daarmee komt een einde aan de daling tussen week 14 en week 20. Deskundigen voorspelden dat de eierprijs na Pasen een flinke slag naar beneden zou zetten. Na Pasen is namelijk een nieuwe ronde ingegaan. De verwachtingen hiervoor waren hooggespannen, want de verwachting was dat er flink wat meer legvee zou worden geplaatst dan in de vorige ronde. Door de hoge voer en energieprijzen na het uitbreken van de Oekraïneoorlog giggen veel legveehouders conservatief te werk, waardoor de eierproductie stevig daalde.
Inmiddels lijkt het erop dat de daling vroegtijdig stagneert. Volgens ingewijden in de markt is het nog wat te vroeg voor reëel herstel. Op het moment zijn er nog niet genoeg legkippen geplaatst om een reëel verschil te maken en nog niet alle nieuwe legkippen zijn productief. Of het herstel doorzet, is überhaupt niet duidelijk. Verschillende deskundigen betwijfelen of het lage aantal plaatsingen in een ronde gecompenseerd kunnen worden en verwachten dat het nog wel eens een jaar kan duren tot de prijzen normaliseren.
Kaasprijs corrigeert omhoog
Tegen de verwachtingen van de markt in blijft de kaasprijs licht stijgen. Omdat de kaasproductie in deze tijd van het jaar topt, was de verwachting van de markt dat de kaasprijzen hooguit gelijk zouden blijven of wellicht zelfs zouden dalen. Het heeft er alle schijn van dat producenten hun kaas beter weten af te zetten dan verwacht. Door de inflatie was de verwachting dat met name de verkoop aan consumenten zou dalen, maar het lijkt erop dat een al te zwakke afzet uitblijft. Dit maakt dat de markt, na een forse correctie eind 2022 weer naar boven kan corrigeren.
