Varkenspest zorgt in Italië voor behoorlijk wat problemen. Inmiddels is het virus breed verspreid over drie provincies. De Noord-Europese markt profiteert al met grootschalige exporten van hammen, maar inmiddels lijken er meer kansen te ontstaan.
Het virus is inmiddels verspreid over een oppervlakte van 4.500 vierkante kilometer en in augustus en september werden meer dan 90.000 Italiaanse varkens geruimd. De impact is overigens breder. In verband met besmettingen onder wilde zwijnen zijn in een gebied van maar liefst 23.000 vierkante kilometer transportrestricties aan varkensbedrijven opgelegd. De totale economische schade wordt door de Italiaanse belangenorganisatie van de landbouw geschat op €500 miljoen. Dat is een aanzienlijke klap als je bedenkt dat de omzet van de sector rond de €20 miljard per jaar ligt.
Voor een deel is dat het gevolg van het verlies van exporten. 12 exportmarkten, waaronder kernmarkten China, Japan en Mexico, besloten de invoer van Italiaans varkensvlees niet langer toe te staan. Dit bracht direct een verlies van €20 miljoen met zich mee. De waarde van deze export bedroeg in 2023 zo'n €2,1 miljard. Vooralsnog staan Canada en de Verenigde Staten de import van Italiaanse vleeswaren nog wel toe, mits de producten niet in het besmettingsgebied geproduceerd zijn.
Parmahammen
Ondanks de lagere exporten begint de markt door de uitbraak last te krijgen van krapte. Het directe gevolg hiervan is dat de varkensmarkt op het moment recordprijzen schrijft. Dat terwijl de slachtprijzen in juni op het laagste niveau sinds augustus 2022 lagen. In juni was het slachtgewicht van Italiaanse varkens van 160 tot 176 kilo nog €1,90 per kilo. Begin oktober steeg de prijs met 23,7% tot €2,35.
Het epicentrum van de uitbraken lag tot voorkort in Lombardije, maar het virus heeft zich inmiddels uitgebreid tot Piëmont en Emilia Romagna. Daarmee ligt de uitbraak in het voornaamste productiegebied van de beroemde Parmaham. Bedrijven die het wereldberoemde streekproduct produceren, importeren volop hammen om het lagere lokale aanbod te compenseren. Dat komt de Noord-Europese varkenssector ten goede. In de markt is te horen dat bedrijven in Nederland en Denemarken steeds meer hammen naar het getroffen gebied uitvoeren.
In Italiaanse vakmedia is te lezen dat ook de productie van producten als salami, mortadella en pancetta stokt door tekorten. Vooralsnog zijn er geen signalen dat Noord-Europese bedrijven op grote schaal producten als spek of magere metten naar het Zuid-Europese land exporteren, maar mochten de tekorten doorzetten dan valt het niet uit te sluiten dat de exporten naar Italië verbreden.
Maatregelen
Inmiddels is een nieuwe buitengewoon commissaris aangesteld om de situatie onder controle te krijgen. Bij een eerdere grootschalige uitbraak in 2022, waarbij 122.000 varkens werden geruimd, schortte Italië de vergunningen van jagers op. Ondertussen werd het leger ingezet om de populaties op een zo klinisch mogelijke manier uit te dunnen. Dergelijke maatregelen zijn ditmaal nog niet aangekondigd. Na de laatste besmettingen besloot commissaris te focussen op maatregelen voor varkensbedrijven. Tot nu toe lijkt deze strategie zijn vruchten af te werpen. In de laatste week van september vond slechts 1 besmetting op een varkensbedrijf plaats.
