Vegetarische burgers, schnitzels en worst: de schappen in de supermarkt liggen er inmiddels vol mee. Maar gehakt en tartaar zijn nog een brug te ver. Om deze termen te kunnen gebruiken, wordt de Warenwet aangepast. Dat vraagt eerst om een wettelijk vastgelegde definitie van vegetarisch en veganistisch.
Kipstukjes, schnitzel, burger of worst: mogen dit soort termen gevoerd worden als het om plantaardige producten gaat? Een aantal jaar geleden laaide de zogenaamde #schnitzelgate-discussie in alle hevigheid op. Vegetariërs, veganisten en dierenactivisten wilden vooral zo min mogelijk restricties, bang dat vleesvervangers moeilijker vindbaar zouden zijn in het winkelschap. Daarentegen noemde de vleesindustrie de terminologie misleidend. Er werd een lobby gevoerd om vleesnamen als 'kipstuckjes' in de ban te doen.
Geen verbod op terminologie
Brussel zorgde uiteindelijk voor duidelijkheid. Eind vorig jaar stemde het Europees Parlement tegen een verbod op het gebruik van vleesnamen voor vegetarische producten. En ook een vergelijkbare discussie over plantaardige zuivelproducten is inmiddels de kop ingedrukt. De vegaschnitzel, vegetarische rookworst en vegetarische tonijn zijn vandaag de dag 'gewoon' in het winkelschap te vinden. Voorwaarde is dat duidelijk wordt vermeld dat het een vegetarisch product betreft. Zo worden consumenten helder geïnformeerd over de aard en de inhoud van het product.
Maar er zijn een paar uitzonderingen. Voor wettelijke benamingen, zoals gehakt, is een aanpassing nodig in de wetgeving. Dat schrijft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in haar Voortgangsrapportage Actieplan Etikettering van Levensmiddelen. Het kost volgens het ministerie tijd om dit juridisch kader aan te passen, zodat de term gehakt op termijn ook gebruikt kan worden voor vegetarische vleesvarianten.
Aanpassing Warenwet
Het gaat om aanpassing van het Warenwetbesluit Vlees, gehakt en vleesproducten. Hierin is vastgesteld dat aanduidingen voor vlees, gehakt, half om half, tartaar en gehakte biefstuk zijn gereserveerd. Het is ook niet toegestaan om voor een variant met foutieve spelling te kiezen, zoals vegetarisch geha(c)kt.
Om daar verandering in aan te brengen – en een term als vegetarisch gehakt te kunnen gebruiken - moet de Warenwet worden aangepast. Een eerste stap volgens het ministerie van VWS is het vastleggen van de betekenis van de begrippen vegetarisch en veganistisch in de Warenwet. Daarbij heeft het ministerie het voorstel van de koepelorganisatie European Vegetarian Union (EVU) gevolgd.
Definitie vegetarisch en veganistisch
Wettelijk betekent veganistisch nu: voedingsmiddelen die geen producten van dierlijke oorsprong bevatten en waarbij in geen enkel stadium van de productie of verwerking gebruik is gemaakt van ingrediënten of hulpstoffen van dierlijke oorsprong. Gaat het om vegetarische producten dan kunnen in de productie worden toegevoegd of gebruikt: melk, colostrum, eieren, honing, bijenwas, propolis of wolvet. Dit geldt overigens ook voor alternatieven voor de termen 'veganistisch' of 'vegetarisch' die vanuit het oogpunt van de consument dezelfde betekenis hebben.
