De daling op de gasmarkt bleek maar van korte duur. Een mislukte poging om de leveringen van Russisch gas via Oekraïne te verlengen, zorgde ervoor dat de gasprijs flink omhoog schoot. Tegelijkertijd heeft het zachte weer een merkbaar positief effect op de gasvoorraden. Ook de elektriciteitsprijs ging flink omlaag dankzij de stevige wind.
De gasprijs heeft na de aanzienlijke daling van de laatste weken weer een stevige stap omhoog gezet. Op dinsdag 17 december werd gas voor €42,06 per megawattuur verhandeld. Op maandag 23 september was de TTF gestegen tot €45,55.
Vergeleken met het dieptepunt van maandag 16 december is de gasprijs met 13% gestegen. Met name de spanning over de laatste toelevering van Russisch gas zorgt voor opwaarts momentum. Verschillende Midden-Europese landen ontvangen nog altijd pijplijngas uit Rusland. Dat gas stroomt echter via Oekraïne, en het door oorlog getroffen land is niet geïnteresseerd om de toevoer na het aflopen van de transitiedeals te continueren. De prijzen stegen hard nadat het nog onwaarschijnlijker werd dat Oost-Europa niet op een verlenging van de leveringen van Russisch gas kan rekenen. Zowel Moskou als Kyiv verklaarden dat het hernieuwen van de deal er niet in zit.
Voorzitter van de Europese Comissie Ursula von der Leyen heeft, ondanks de Europese wens om Russisch gas uit te faseren, een ultieme poging gedaan om de doorvoerdeal van Russisch gas naar Europa via Oekraïne te verlengen. De poging volgde na een brief van Hongarije, Slowakije, Oostenrijk en Italië waarin de landen betogen dat ze zonder het Russische pijplijngas in hun toelevering in de problemen komen. Hoewel zowel Rusland als Oekraïne weinig interesse in een nieuwe deal hebben, spreken beide partijen nog wel met gedelegeerden van de belanghebbende Europese landen.
Reserves slinken minder hard
Ondertussen heeft het zachtere weer een duidelijk positief effect op de gasmarkt. Over het algemeen wordt er nog net iets meer gas aan de reserves onttrokken dan gemiddeld, maar vergeleken met de rest van de herfst slinken de voorraden een stuk minder sterk. Dat is een welkome situatie, nu de 5 procentpunten aan extra vulling die van de zomer werden opgebouwd, zijn opgebruikt. In de praktijk loopt de vulgraad van de gasreserves sinds december ongeveer gelijk met het gemiddelde. Op dinsdag 21 december waren de reserves voor 75,9% gevuld, tegenover het langjarig gemiddelde in deze tijd van het jaar van 75,1%.
Elektriciteitsprijs behoorlijk laag
Ondertussen was de elektriciteitsprijs behoorlijk laag. Vorige week lagen de prijzen op de elektriciteitsmarkt aanzienlijk lager dan de rest van de herfst. Op dinsdag 17 december bereikte de Epex het topniveau van €89,95 per megawattuur. Daarna daalde de prijs aanzienlijk. Op zondag 22 december werd elektriciteit voor slechts €27,45 per megawattuur verhandeld.
Tot nu toe was de elektriciteitsprijs deze herfst aan de hoge kant. In de eerste maanden waaide het aanzienlijk minder hard dan de laatste twee jaar, waardoor de productie van hernieuwbare energie tegenviel. Vorige week draaide de situatie en werd juist uitzonderlijk veel windenergie opgewekt, waardoor de elektriciteitsprijs fors daalde. In totaal werd maar liefst 53,7% van alle elektriciteit door windturbines opgewekt. Wel daalde de productiviteit van zonnepanelen door de korte dagen en het donkere weer tot het dieptepunt van het jaar van 2,2%. In totaal kwam het percentage aan hernieuwbare energie uit op 55,9%. Mede hierdoor daalde het aandeel van gascentrales tot 25,7% en namen kolencentrales 4,9% voor hun rekening.
Het mag niet verbazen dat de prijzen vooral afnamen op de dagen dat het hard waaide. Op zaterdag en zondag kwam daar nog wat extra prijsdruk bovenop. Elk weekend daalt de elektriciteitsvraag omdat de meeste kantoren dicht zijn, maar nu kerst voor de deur staat, neemt de economische bedrijvigheid nog verder af omdat veel medewerkers met vakantie gaan.
