Canada is de grootste producent van koolzaad ter wereld. De opbrengst van dat land weegt daarmee zwaar op de Matif-notering in Parijs. Onlangs heeft het Amerikaanse ministerie van Landbouw de opbrengstverwachtingen voor de Canadese oogst met 400.000 ton verlaagd, tot het laagste niveau in veertien jaar. Niet vreemd dus dat de koolzaadnotering weer stevig opwaarts beweegt.
Verwacht wordt dat de Canadese koolzaadoogst in seizoen 2021/2022 uitkomt op 12,6 miljoen ton. Een paar maanden geleden – begin september – lag die prognose nog op 14,7 miljoen ton. Dit betekent dat het ministerie van Landbouw in de Verenigde Staten (USDA) de oogst voor de zoveelste keer verlaagd heeft; ditmaal met 400.000 ton. Het betekent eveneens dat de kleinste opbrengst in veertien jaar tijd wordt voorzien. De reden dat de oogst zo tegenvalt bij de nummer één producent, is droogte. Vooral in de provincies Alberta en Saskatchewan, die doorgaans gezamenlijk goed zijn voor 80% van de koolzaadproductie, zijn de problemen groot.
Europese Unie importeert minder
Door de tegenvallende opbrengst én lage beginvoorraden is het aanbod voor export dit seizoen ook duidelijk minder groot. De Europese import van Canadese koolzaad is daardoor dit verkoopseizoen naar een driejarig dieptepunt gezakt. In de periode van 1 juli tot en met 12 december heeft de Europese Unie in totaal 2,08 miljoen ton koolzaad geïmporteerd. Dat was 3,23 miljoen ton minder dan een jaar eerder. Slechts 92.627 ton koolzaad is tot nu toe vanuit Canada geïmporteerd. Een jaar eerder was dat in de genoemde periode 1,35 miljoen ton.
Niet alleen in de Canadese koolzaadexport richting de Europese Unie is een afname zichtbaar, ook de uitvoer naar de Verenigd Arabische Emiraten en China ligt fors lager. Respectievelijk gaat het om een min van 50% en een min van 40%. Het verlies richting Noord-Amerika was minder dramatisch. De Canadese koolzaadexport richting de Verenigde Staten daalde in de periode van juli tot en met half december met 4% en de uitvoer naar Mexico nam met 12% af, ten opzichte van een jaar eerder.
Daarnaast laten de Canadese exporteurs ook een afname van 20% zien in de export van koolzaadolie. China is doorgaans een van de grote afnemers, maar schakelt nu – door een gebrek aan aanbod – over op zonnebloempitten. Zo kan het toch voldoen aan de groeiende vraag naar plantaardige oliën. Andere regio's, waaronder de Europese Unie, kiezen ervoor andere leveranciers te zoeken. De Europese Unie importeerde sinds het begin van dit verkoopseizoen namelijk een recordhoeveelheid: 272.080 ton. Een van die andere leveranciers is Australië. Dat land produceert dit seizoen naar verwachting een recordhoeveelheid koolzaad. De totale export wordt ingeschat op 4,6 miljoen ton; een jaar eerder was dat 3,3 miljoen ton.
Prijs blijft stijgen
De plus in Australië kan de min in Canada niet compenseren. En dus beweegt de notering voor koolzaad op de Matif in Parijs 'gewoon' verder omhoog. Vrijdag 17 december sloot de notering op €729 per ton. Dat is een plus van ongeveer 1,5% met een week eerder. De Canadese koolzaadprijzen stegen daarnaast afgelopen kwartaal met 16%. En ter vergelijking: één maand geleden werd op de Matif €691,25 per ton betaald en aan het begin van het jaar stond de notering op €421,50 per ton. Wel is de verwachting dat een grotere vraag naar zonnebloempitten – als vervangend producent – de prijs voor koolzaad na het eerste kwartaal van 2022 kan doen dalen.
