De hoeveelheid olijfolie die jaarlijks wordt geproduceerd neemt af. Tegelijkertijd is de vraag extreem goed te noemen. Het zorgt voor een onbalans én dus een hogere prijs. In Spanje, de grootste producent van olijfolie in de Europese Unie, ligt de prijs bijvoorbeeld ruim 30% boven het niveau van vorig jaar. Die combinatie – een hoge prijs en goede vraag – kan de productie een boost geven.
De vraag naar olijfolie is buitengewoon goed, maar de opbrengsten zijn lager dan gebruikelijk. Een van de redenen hiervoor is klimaatverandering, waardoor het aantal extreem droge perioden toeneemt. Zo kwam de wereldwijde olijfolieproductie in seizoen 2019/2020 uit op 3,25 miljoen ton. Voor seizoen 2021/2022 wordt gerekend met 'slechts' 3 miljoen ton, blijkt uit gegevens van de Europese Commissie. De Europese Unie produceert – met 1,97 miljoen ton – het merendeel hiervan. De wereldwijde eindvoorraad van olijfolie daalt daardoor naar verwachting van 783.000 ton in september 2019 naar 465.000 ton in september 2022.
Niet vreemd dus dat de prijs voor olijfolie sinds het begin van het jaar fors is gestegen, tot een prijs van $4.190 per ton over de maand november. Recentere cijfers zijn nog niet bekend. Uit cijfers van de Europese Commissie blijkt verder dat vooral Spanje en Griekenland hogere prijzen zien. De Spaanse prijs komt over november uit op €316 per 100 kilo (voor extra virgin olijfolie), een stijging van 33% vergeleken met een jaar eerder. Griekse producenten verdienen dit seizoen 19% meer, tot €322 per 100 kilo. The International Olive Oil Council rekent met een prijs van €327,50 per 100 kilo voor de belangrijkste producerende landen in de Europese Unie.
Investeringen stimuleren groei van markt
De hoge prijzen en goede vraag stimuleren het doen van investeringen in uitbreiding van plantages en mechanisatie, blijkt uit onderzoek van marktbureau IndexBox. Qua mechanisatie moet gedacht worden aan het automatisch planten van bomen tot volledig mechanisch oogsten. "Dit minimaliseert verspilling en helpt in het behouden van een hoge kwaliteit", aldus de onderzoekers. Zij verwachten dat de productie van olijfolie in de Europese Unie daardoor tot 2030 met 13% kan stijgen, tot 2,3 miljoen ton. Voor dit jaar wordt een opbrengst van 2,2 miljoen ton verwacht. Dat is meer dan de 1,97 miljoen ton waar de Europese Commissie mee rekent.
Een overschot wordt dan overigens niet meteen verwacht. Het verbruik van olijfolie per hoofd van de bevolking in de Europese Unie zal jaarlijks met ongeveer 4% stijgen. Tegen 2025 komt het verbruik naar verwachting uit op 1,3 kilo per persoon. Spanje, Italië, Portugal en Griekenland springen er - met een verbruik van 8,9 kilo per persoon - bovenuit, al is dit wel een daling ten opzichte van de 9,3 kilo van vorig jaar. De groei in de vraag van landen buiten de Europese Unie compenseert dit. Verwacht wordt dat de Europese export van olijfolie naar landen buiten de Europese Unie met 89.000 ton stijgt, tot 949.000 ton in 2025.
Afgelopen jaar werd in totaal 1,5 miljoen ton olijfolie vanuit de Europese Unie geëxporteerd, inclusief de export naar landen binnen het continent. Het is een groei van 11% vergeleken met één jaar eerder. In dollars leverde de export $5,2 miljard op. Spanje is, naast de grootste producent, ook de grootste exporteur, met een export van ongeveer 852.000 ton, ter waarde van $2,5 miljard. Dat is qua volume 56% van het totaal. Italië (311.000 ton) en Portugal (177.000 ton) volgen.
