Indonesische palmolieproducenten moeten komende zes maanden verplicht 20% van de productie (tegen vaste prijzen) verkopen aan binnenlandse consumenten. Dit is volgens de regering de enige manier om aan de binnenlandse vraag te kunnen voldoen én om de stijgende prijzen voor bakolie te temperen. Dit in combinatie met de krappe voorraden in Maleisië zorgt ervoor dat de notering door het dak gaat.
De mogelijke exportbeperking van 's werelds grootste palmolieproducent lijkt nu pas door te dringen op de markt. Afgelopen week was al wel een lichte stijging van de Mdex-notering zichtbaar, maar die was niet zo groot als deze week. Maandag 24 januari sloot de notering op 5.439 Maleise ringgit per ton. Dat was een stijging van 2% vergeleken met een week eerder. Inmiddels is de notering met nog eens 7% gestegen, tot 5.815 Maleise ringgit per ton. Dat is een record. Omgerekend, bij de huidige wisselkoers, betreft het een prijs van €1.234 per ton. De prijs ligt ver boven het niveau van één jaar eerder, toen werd 3.780 Maleise ringgit per ton genoteerd.
De stevige prijsstijging wordt ondersteund door krappe voorraden in Maleisië. Die krappe voorraden zijn veroorzaakt door een aanhoudend tekort aan arbeidskrachten als gevolg van grenssluitingen en overstromingen eerder dit jaar. Afgelopen december zakte de eindvoorraad naar 1,58 miljoen ton. Dat is 12,8% lager dan in november en de kleinste voorraad sinds juli 2020. Donderdag 10 februari maakt de Malaysian Palm Oil Board de cijfers over januari bekend. Mochten die opnieuw lager uitpakken dan verwacht, dan zal wederom een prijsrecord neergezet worden.
Bovenstaande zaken zorgen ervoor dat de wereldwijde markten voor plantaardige oliën op z'n kop zijn gezet. Palmolie was in het verleden de goedkoopste variant van de eetbare olieën, inmiddels is dat niet meer het geval. Daarbij is ook de notering voor sojaolie afgelopen dagen gestegen, tot $1.431 per ton op maandag 31 januari. Dat is omgerekend €1.270 per ton. Niet alleen de stijging in de palmolienotering ligt daaraan ten grondslag. Ook de hernieuwde zorgen over de omvang van de sojabonenoogst in Zuid-Amerika, als gevolg van droogte, speelt daarin een grote rol.
Wellicht is het nog enigszins goed nieuws dat de Malaysian Palm Oil Board verwacht dat dit jaar een algehele productiviteitsstijging plaatsvindt in Maleisië. De export van palmolie groeit naar verwachting tot 17 miljoen ton, een stijging van 9,3% in vergelijking tot een jaar eerder. Afgelopen maand lag de export nog 11,2% onder het niveau van een jaar eerder. Dat de export kan stijgen heeft te maken met het feit dat grote importeurs, zoals India en China, zullen overschakelen op import uit Maleisië. Dit met het oog op de eerdergenoemde exportbeperking vanuit Indonesië. In de wereldbalans zal dit echter niet veel veranderen. Dat betekent dat de notering voor palmolie voorlopig nog wel op een hoog niveau blijft staan.
