De markt voor olijfolie bevindt zich in iets rustiger vaarwater, in vergelijking tot een maand geleden. De productie en consumptie bewegen zijwaarts en zijn redelijk in balans met elkaar. Daarom is het enigszins opvallend dat de prijzen wel voorzichtig stijgen. Hoe zit dat?
De Europese Commissie rekent voor seizoen 2021/2022 met een wereldwijde olijfolieproductie van 3,11 miljoen ton. De wereldconsumptie komt tegelijkertijd uit rond de 3,14 miljoen ton. Dat betekent dat de huidige voorraad aangesproken moet worden. Die daalt in seizoen 2021/2022 daardoor naar zo'n 523.000 ton. Dat zorgt niet meteen voor onrust op de markt, want drie jaar geleden kwam de voorraad niet verder dan 322.000 ton. En het jaar daarvoor lag de eindvoorraad op 359.000 ton. Ook de productie en consumptie bewegen al twee tot drie jaar zijwaarts. Dat zorgt voor een relatief stabiele markt.
Prijzen liggen hoger
Opvallend is daarom dat er wel prijsstijgingen zichtbaar zijn. Italië, Griekenland en Spanje zijn de belangrijkste markten in de Europese Unie als het gaat om olijfolie. De Spaanse notering voor extra virgin olijfolie steeg afgelopen maand met 3% naar €327,30 per 100 kilo. Dat is 30% meer dan één jaar geleden. De Griekse prijs voor dezelfde soort olijfolie ging daarnaast afgelopen maand met 1% omhoog, tot €326,40 per 100 kilo. Ook dat is een flinke toename ten opzichte van afgelopen jaar: +29%. De Italiaanse prijs daalde wel (-6%), maar staat – met €400,30 per 100 kilo – wel op een zeer hoog niveau.
Hogere productiekosten liggen deels ten grondslag aan die prijsstijgingen. Unaprol, het Italiaanse consortium van olijfolieproducenten, schat in dat de aangesloten producenten worden geconfronteerd met 12% hogere kosten. Vooral de gestegen energiekosten en grondstoffenprijzen spelen een belangrijke rol in de totale stijging van de productiekosten. Zo is de prijs van brandstof vorige maand bijna verdubbeld, stegen de glasprijzen met 15% en werd papier in Italië 70% duurder. "Beiden zijn nodig voor het bottelen en verpakken van de olijfolie", aldus de organisatie.
Droogte blijft een uitdaging
Er zijn nog meer uitdagingen voor olijfolieproducerende landen. Denk alleen al aan de droogte. Daar ondervindt met name Portugal op dit moment problemen van. Onderzoekers schatten in dat 54% van Portugal te maken heeft met matige droogte en 34% zelfs met ernstige droogte. De situatie is het ergste in twintig jaar, stellen analisten. De bodemvochtigheid neemt hierdoor in rap tempo af en dat heeft effect op de kwaliteit van de gewassen, waaronder olijfolie. Een gebrek aan goede kwaliteit zorgt ook voor een hogere prijs.
