Tot nu toe reageert de markt voor cacao het minst zwaar op de oorlog tussen Oekraïne en Rusland, in vergelijking tot andere foodcommodities. Geen vreemde gewaarwording, want ook in de recessie van 2008 en gedurende de coronapandemie duurde het relatief lang voordat de markt een richting koos.
De wereldproductie van cacao is afgelopen jaren flink toegenomen. De oogst van afgelopen seizoen, dat liep van oktober 2020 tot en met september 2021, bedroeg maar liefst 5,2 miljoen ton. Een absoluut record. Een paar jaar eerder kwam de gemiddelde cacao-oogst niet verder dan 3,5 miljoen ton. Ook voor dit seizoen zijn de vooruitzichten goed. Marktbureau Mintec rekent met een oogst van 5 miljoen ton en de International Cocoa Organization (ICCO) zit daar net iets onder, met 4,95 miljoen ton. De productiestijging wordt gedreven door hogere prijzen voor boeren (door middel van het living income differential) en goede weersomstandigheden.
Prijsbepalende factoren
Die laatste factor heeft ook meteen de meeste invloed op de markt. "Als we kijken naar een grafiek die de regenval in Ghana en Ivoorkust over de laatste zes maanden weergeeft, dan zien de gegevens er goed uit; met een percentage rond de 100%. Maar als we kijken naar afgelopen maand, dan zien we dat er duidelijk minder neerslag is gevallen dan gemiddeld", vertelt Andrew Moriarty van Mintec in een webinar op dinsdag 15 maart. "Droogte kan grote gevolgen hebben voor de geoogste hoeveelheid cacaobonen van één veld. Die onzekerheid dreef de prijs naar boven." Overigens is de kalmte alweer teruggekeerd, want afgelopen week is weer meer neerslag gevallen.
Een andere factor die de markt stevig beïnvloedt, is de cacaovermaling. Volgens Moriarty waren veel handelaren teleurgesteld over de cacaovermalingscijfers van het vierde kwartaal. "Noord-Amerika liet zelfs een kleine min zien." Toch moeten er kanttekeningen geplaats worden bij de cijfers van dat kwartaal, stelt de analist. "Azië en Europa zijn de belangrijkste markten als het gaat om de consumptie. Op ons continent steeg de verwerking in het tweede en derde kwartaal stevig, maar dat is een gevolg van problemen in Afrika, veroorzaakt door stroomstoringen." De analist stelt dat hierdoor veel 'rauwe bonen' naar Europa zijn verscheept voor verwerking. "Dit verklaart de terugval in het vierde kwartaal. Toen werden de cacaobonen weer gewoon in Afrika verwerkt."
Al met al zijn de consumptiecijfers overigens wel goed te noemen. Wereldwijd wordt voor seizoen 2020/2021 een groei van 4% verwacht. De toename in het aanbod en de terugkerende vraag zijn redenen waarom de notering voor cacao de afgelopen weken grotendeels zijwaarts is bewogen, al is dat wel met ups-and-downs geweest. Dinsdag 15 maart sloot de notering op $2.235 per ton. Eén dag eerder was dat $2.322 per ton, één week geleden $2.277 per ton en één maand geleden kwam de prijs uit op $2.377 per ton. Deze tijdsperiode weerspiegelt ook goed de op-en-neer-beweging die de markt momenteel maakt. "Dit is overigens wel 'normaal' voor cacao. Die trend zien we al sinds eind 2017", aldus Moriarty.
'Prijsontwikkeling blijft lastig in te schatten'
De vele ontwikkelingen in de markt maken het voor analisten lastig om een prijsverwachting uit te spreken. Enkele bullish factoren zijn het terugkeren van de vraag en de positieve oogstprognoses. Tegelijkertijd zijn er ook bearish factoren, zoals de wisselvallige valutamarkten en droogte in belangrijke teeltgebieden. Daarom verwachten de analisten van Mintec dat de cacaonotering ook de komende periode nog eenzelfde zijwaartse beweging vertoont. "Nieuws met betrekking tot de oogst, de oorlog in Oekraïne of het weer zal daarbij bepalend zijn voor een beweging naar boven of naar beneden."
De oorlog in Oekraïne heeft tot nu toe overigens nog weinig effect gehad op de markt. Alleen vlak na de Russische inval op donderdag 24 februari was een dip(je) zichtbaar. "Dat is niet vreemd. Dat was in tijden van de recessie in 2008 ook het geval en gedurende de coronapandemie duurde het ook lang voordat de markt een richting koos", aldus Moriarty. "Pas als écht duidelijk wordt dat de consumptie onder een bepaalde ontwikkeling lijdt, dan daalt of stijgt de prijs (afhankelijk van het aanbod). Met andere woorden: op dit moment is het nog te vroeg om te zeggen wat het daadwerkelijke effect van de oorlog gaat zijn."
Voor komende periode zijn drie ontwikkelingen belangrijk om in de gaten te houden, stelt de analist van Mintec. "We moeten letten op de koersen van het pond, de dollar en de euro. Maar ook de Chinese vraag vergt onze aandacht. Helemaal nu daar weer nieuwe lockdowns ingesteld worden, als gevolg van een opleving van het coronavirus. En ten slotte: nu we de middenoogst naderen, is het belangrijk om de weersomstandigheden goed in de gaten te houden. Dit zijn in mijn ogen de drie factoren die de prijs momenteel een richting geven."
