Rusland trekt stekker uit de graandeal

Na een stormachtige start van de handelsdag is het ergste stof nu wel een beetje neergedwarreld. Kort na opening ging het septembercontract voor tarwe op de Matif van de slotkoers van €231,75 naar €238 per ton. Tijdens het schrijven van dit artikel is dat teruggezakt naar €233,75 per ton. Dat is overigens nog wel een plus van 0,9% ten opzichte van vrijdag. Ook op de Amerikaanse beurs was er kort na opening een kleine rally in tarwe, maar tijdens schrijven staan de koersen van de contracten voor oogst 2023 nagenoeg gelijk aan de slotstand van afgelopen vrijdag.

Meer actie is er wat dat betreft in maïs en soja. Maïs staat enkele tiende procenten in de min, onder andere door een goede oogst in Brazilië, terwijl soja bijna 0,5% hoger staat door twijfels over de stand van dit gewas in de VS.

Rusland heeft zich teruggetrokken uit de Zwarte Zeegraandeal waarmee een jaar lang de export van graan uit de Zwarte Zee havens van Oekraïne werd gewaarborgd. Dat heeft het Kremlin aan het einde van de ochtend bekendgemaakt. De afspraken die met Rusland gemaakt zijn, worden niet gekomen door de ander partijen volgens Moskou. "De Zwarte Zee-overeenkomsten zijn vanaf vandaag niet langer geldig", citeert het Russische staatpersbureau Tass Kremlin woordvoerder Dmitry Peskov. "Zoals de president van de Russische Federatie eerder heeft gezegd was 17 juli de deadline. Helaas is het deel van de afspraken dat betrekking heeft op Rusland niet geïmplementeerd. Daarom is de deal beëindigd." Naast de overeenkomst waarin de export van graan via de Oekraïense havens aan de Zwarte Zee wordt geregeld, is er ook een tweede document waarin toezeggingen zijn gedaan om Rusland ondanks de westerse sancties toegang te laten houden tot de wereldmarkt voor agrarische producten en kunstmest. Onder meer het afsluiten van Russische banken van het betalingssysteem Swift en de geblokkeerde kunstmestpijpleiding die door Oekraïne loopt, heeft Rusland als breekpunten genoemd.

VN bevestigd einde graandeal
Rusland laat de deur voor een eventuele verlenging toch nog op een kiertje staan. "Zo gauw als aan de voorwaarden wordt voldaan die Rusland stelt, dan kunnen we de deal weer in werking zetten", aldus Peskov tegen Tass. Rusland heeft de andere partijen (Oekraïne, Turkije en de VN) op de hoogte gebracht van het besluit zich terug te trekken uit de graandeal in een brief aan het Joint Coordination Centre in Istanbul, dat de uitvoering van de deal verzorgd. Een woordvoerder van de VN heeft dat bevestigd aan Politico. Rusland benadrukt dat het stoppen met de graandeal niets te maken heeft met de aanslag op de Krimbrug vanmorgen vroeg. Je kunt je alleen niet aan de indruk intrekken dat het zwaar beschadigde autogedeelte van de brug Vladimir Poetin niet bepaald mild zal stemmen. De Krimbrug is toch wel de trots van de Russische president.

Reders en verzekeraars niet happig op trip naar Zwarte Zee
Zondag is het laatste schip dat onder de deal voer vertrokken uit de haven van Odessa en het ziet ernaar uit dat reders niet staan te springen om schepen naar Oekraïne te sturen. Scheepsverzekeraars houden in elk geval hun voorwaarden kritisch tegen het licht. "Sommige acceptanten proberen een slaatje te staan uit de ontstane onrust en voeren een flinke tariefsverhoging door. Andere stoppen helemaal met het in verzekering nemen van schepen in de Oekraïense wateren. De grote vraag is echter of Rusland zeemijnen in het gebied legt. Als dat gebeurt kunnen schepen in feite niet meer verzekerd worden", zegt een bron uit de verzekeringswereld tegen Reuters. Oorlogsschade valt namelijk in de meeste gevallen niet onder de dekking. Lloyd's of London, de grootste beurs voor scheepsverzekeringen, heeft de Zwarte Zeeregio in elk geval al op de lijst met hoogrisicogebieden geplaatst. Een andere anonieme bron uit de verzekeringswereld vertelt bij Reuters dat er ook niet veel geïnformeerd wordt naar verzekeringen voor het Zwarte Zeegebied door reders. "Gevarengeld in het huurtarief is waarschijnlijk nodig om schepen te kunnen charteren, nog los van de extra verzekeringskosten."

Noorden van de VS blijft droog
Je zou het bijna vergeten, maar ook buiten het Zwarte Zeegebied gebeurt er van alles. Vooral de droogte in de VS hoor je veel terugkomen in verschillende marktcommentaren. Op de noordelijke prairies en het westen van de cornbelt is geen of nauwelijks regen gevallen. Zomertarwe, maïs en soja in de regio zijn hard toe aan een slokje water, maar dat zit voorlopig niet in de verwachting. De lange termijnverwachting van het Amerikaanse meteorologische instituut voorziet voor de laatste helft van juli een benedengemiddelde hoeveelheid neerslag in het gebied.