Het voedingspatroon van consumenten moet tegen 2030 bestaan uit 40% dierlijke eiwitten en 60% plantaardig eiwitten. Dat is een van de doelstellingen van de Transitiecoalitie Voedsel. Vandaag de dag is die verhouding nog omgekeerd. Om dit doel te bereiken, presenteerde de coalitie donderdag 10 maart in een webinar het tienpuntenplan 'Plan to plant the future'. Daarin wordt vooral duidelijk dat de overheid nog grote stappen te zetten heeft.
Uit het onderzoek 'Wat vindt Nederland van de eiwittransitie' blijkt dat bijna 75% van de ruim 8.500 Nederlandse respondenten vindt dat ons voedingspatroon meer plantaardige en minder dierlijke eiwitten mag bevatten. "Onder vrouwen is de steun wel hoger, maar alsnog vindt 65,5% van de mannen dit ook. Dat is een hoog percentage", aldus Pablo Moleman van ProVeg. "Wat verder opvalt, is dat er eigenlijk ook geen verschil zichtbaar is in de leeftijdscategorieën. Zowel jong als oud is van mening dat plantaardige voedingsmiddelen een groter onderdeel van ons consumptiepatroon mogen worden. Zo'n 80% kiest zelfs voor een verhouding van 50/50 of meer."
Veelgenoemde redenen om over te stappen op 'meer plantaardig' zijn: gezondheid, duurzaamheid, economie en ethiek. Ook de World Health Organization (WHO) trok recent de conclusie dat een plantaardig eetpatroon beter is voor de gezondheid. "Dit gegeven zou de eiwittransitie kunnen versnellen", aldus Natascha Kooiman, een van de vier kwartiermakers van de Transitiecoalitie Voedsel in het webinar. Maar wie is nou uiteindelijk verantwoordelijk voor een versnelling in de omslag? Het onderzoek van KiesKompas toont aan dat een derde van de consumenten zichzelf als meest verantwoordelijk ziet.
'Overheid is nu aan zet'
Op nummer twee staat de overheid, met een percentage van 21,7%. Pas daarna volgen voedselproducenten, supermarktketens en horeca. Hoewel consumenten de overheid niet op nummer één zetten, qua verantwoordelijkheid, vinden ze bij de Transitiecoalitie Voedsel wel dat de overheid nu echt aan zet is in de eiwittransitie. Dat blijkt uit het tienpuntenplan 'Plan to plant the future' dat de organisatie donderdag 10 maart presenteerde in een webinar. Een van de belangrijkste punten daarin is dat de overheid nu écht een heldere visie moet formuleren. "De overheid moet het lef nemen om de doelstelling van 60/40 concreet neer te zetten. Met een tijdlijn en roadmap erbij", aldus Frank Michielsen van Feedback EU, die nauw betrokken is geweest bij het opstellen van het plan.
"Plantaardig moet het nieuwe normaal worden", aldus Michielsen. "Als overheid moet je dan het goede voorbeeld geven. Er moet niet alleen ingezet worden op bewustwording – iets wat inmiddels al jaren gebeurt – maar er moeten ook concrete stappen worden genomen. Maak plantaardig voedsel bijvoorbeeld goedkoper dan dierlijke eiwitten." Een andere, rigoureuze optie is om het maken van reclame voor dierlijk voedsel uit te bannen. Volgens Michielsen is het verder belangrijk dat de betrokken ministeries (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Volksgezondheid, Welzijn en Sport) nauwer met elkaar samenwerken. "Beloon koplopers, herzien de Wet Loonbelasting en ondersteun initiatieven die bijdragen aan de transitie", roept hij op.
Het klinkt als een redelijk simpel plan, maar dat is het niet. Herman Lelieveldt, docent politicologie, vertelt dat het voor politieke partijen lastiger is om die omslag te maken dan gedacht. "De gevestigde belangen houden die omslag nog tegen. We zijn gewend aan veel produceren. Dat is al decennialang de norm en iedereen heeft zich daar achter geschaard. Boeren werden gestimuleerd om veel te produceren. Het aanpassen van dat systeem is lastig. Sommige partijen hebben moeite van dat pad af te wijken, zoals het CDA. Degenen die het wel durfden, kregen met flink wat weerstand te maken. Dat is een uitdaging."
Inzetten op 'meer' en niet op 'minder'
Een van de oplossing om dit probleem het hoofd te bieden, is door in te zetten op 'meer' en niet op 'minder'. "Er moet gecommuniceerd worden dat we 'meer plantaardig willen eten' en niet dat we 'minder dierlijke moeten consumeren'. Dat is een wezenlijk verschil in communicatie. Het positieve verhaal promoten, dat is wat je wil", aldus Lelieveldt. Daarbij is het volgens hem ook mogelijk om het aantal reclames over vlees te verminderen, iets wat ook terugkomt in het tienpuntenplan van de Transitiecoalitie. Consumenten zelf zien meer in het goedkoper maken van plantaardig voedsel of het duurder maken van dierlijke producten. Welke weg wordt gekozen, is echter afwachten.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
