Het anders doen dan anderen, dat was de insteek toen compagnons Harald Hoffmann (links op de foto) en Peter van Dronkelaar (rechts) in 2015 een zuiveltak opzette. En ook: "Niet aan een fabriek leveren, maar melk produceren, verwerken en verkopen." Het resultaat zijn twee bijzondere melkstromen: A2- en Jersey-melk en de bijbehorende (basis)producten.
Behalve de overbekende zwartbonte koeien lopen er in Nederland ook Jersey-koeien in de wei. De melk van de kleinere, lichtbruine koe heeft specifieke eigenschappen. Door Holland Jersey worden nicheproducten als Jersey-melk, -roomboter en -kaas gemaakt en op de markt gebracht. Zusteronderneming Holland Premium Dairy levert A2-melk (van zwartbonte koeien) en onder meer Jersey-melkpoeder dat als ingrediënt dient voor bijvoorbeeld Koreaans babymelkpoeder.
A2 is het type bètacaseïne in melkeiwit. A2 zou in sommige gevallen beter worden verdragen dan A1 door mensen die die gevoelig zijn voor zuivel. Met de komst van KI (kunstmatige inseminatie) is door genetische modificatie het A1-gen ontstaan, aldus Hoffmann. Van de zwartbonte koeien heeft volgens hem 70% tot 80% het A1-gen, van de Jersey-koeien slechts 30%. Dit kun je genetisch testen en zo worden zowel de zwartbonte als Jersey-koeien geselecteerd die A2-melk geven. De samenstelling van de Jersey-melk is anders, met een hoger proteïne- en vetgehalte.
De melk komt van circa twintig Nederlandse Jersey-melkveehouders en vier Duitse Holstein-melkveehouders. De Holstein-melkveehouders leveren A2-melk op bestelling van Holland Premium Dairy. Jersey-koeien zijn kleiner en geven minder melk, zo'n 19 kilo melk per dag (tegen 29 kilo). We spraken met Harald Hoffmann over hoe hij en zijn compagnon het allemaal net even anders doen dan andere zuivelondernemingen.
Jullie hebben met moederbedrijf VOB-Holland meerdere bedrijven, waaronder in agrarisch vastgoed en carboncredits. Hoe is het idee voor een zuiveltak ontstaan?
"We hebben onze wortels in de agrarische sector. Peter, mijn compagnon, is zelf van boerenkomaf en ik heb gewerkt in veevoer en kunstmest. Het melkquotum was eindig en er kwam eigen niks voor terug. We kwamen op het idee een zuiveltak op te zetten, maar wel met alles helemaal in eigen handen. Niet aan een fabriek leveren, maar melk produceren, verwerken en verkopen. Ik kwam veel in Oost-Duitsland en Denemarken en wist dat veevoer veel invloed heeft op de melk. Jersey-melk is heel andere melk. Het verschil is even groot als tussen koeien- en geitenmelk. Je kunt er een heel marketingverhaal omheen bouwen, dat ook op waarheid is gebaseerd."
Wat is er zo anders aan Jersey-melk?
"Jerseys verteren heel anders. Dat begint op pensniveau, met een veel lagere zuurtegraad. De bacteriën in de pens bepalen het vet, zuur en eiwitten die gevormd worden. Je krijgt heel andere vetzuren, drie keer zoveel Omega 3, de verhouding is heel anders. Ze hebben ook een veel langere dunne darm waardoor ze efficiënt zijn met hun voer. Jerseys vreten niet alleen minder, ze geven ook minder melk, maar als je terugrekent per kilo voer dan heb je meer vet en eiwitgrammen. Je hebt minder melk nodig voor een kilo kaas, dat scheelt ook transport."
Dan is er ook nog de A2-melk van de bekende Holstein-Friesian-koeien. Hoe zit dat?
"Met de komst van KI is door genetische modificatie het A1-gen ontstaan. Bij Jerseys heeft 30% dat, bij zwartbonte 70% tot 80%. Je kunt dat genetisch testen. Er zijn toch heel veel mensen die melk minder goed verdragen en die baat bij hebben bij A2-melk. Bij de melkveehouders worden alle A2-koeien apart gemolken. Daarom werken we ook met grote bedrijven in Duitsland, anders schiet dat niet op."
De producten van Holland Jersey zijn ook A2-melk, maar bij de houdbare melk kan dat nog niet gegarandeerd worden. Waarom niet?
"Sommige bedrijven met Jerseys hebben nog A1-koeien. We hebben er daarom voor gekozen om alle versproducten van A2-melk te maken, die maken we drie keer per week, dat is makkelijker. De houdbare melk wordt één keer per week gemaakt. De boeren zijn wel bezig en we willen binnen een aantal jaar naar 100% A2."
Maken jullie ook zelf producten of besteden jullie dat uit?
"We maken producten bij anderen, temeer omdat we niet één product hebben, maar ook verse melk, kaas, boter, yoghurt, melkpoeder en lang houdbare melk. Anders heb je zo vier fabrieken nodig en daarvoor ben je al gauw te klein. Doordat de sector krimpt, merk je dat veel fabrieken wel een beetje ruimte over hebben."
Wat is precies de doelgroep voor de Jersey-producten?
"Die is eigenlijk heel breed. Mensen die voor de romige smaak gaan, van jong tot oud. We romen niet af; zoals de koe melk geeft, zit het in het pak. Thuisbarista's of de horeca kiezen het omdat het beter schuimt door het hoge eiwitgehalte. Mensen die A2-melk willen drinken, dat is ook een doelgroep en daarnaast heeft de melk een lagere footprint."
De site is behalve in het Nederlands en Engels ook te lezen in het Koreaans, is dat een belangrijke markt voor jullie?
"Zuid-Korea is heel belangrijk geworden. Daar wordt ook veel babypoeder van onze melk gemaakt. De melkpoeder komt bij ons vandaan en een babypoederfabrikant maakt er het eindproduct van."
Jullie leveren Jersey-melk aan meer dan tien landen. Wat zijn naast Korea de belangrijkste exportlanden?
"De melk gaat onder meer naar China, Duitsland, België, Israël, Italië en Noord-Macedonië. De kaas gaat naar nog veel meer landen, zoals de Verenigde Staten en Saudi-Arabië."
Melk is volgens een quote op jullie website geen commodity. Wat is het dan wel?
"Het is een nicheproduct. Onze melk is echt anders dan andere, en de prijs natuurlijk ook. Het is smaakvoller en door A2 voor sommige mensen ook beter verteerbaar. Door de eiwit- en vetzurengehaltes is het bruikbaar voor heel andere dingen. Als je een barista onze melk laat schuimen en blind laat proeven, dan springt die eruit, de kaas ook. Het is anders dan wat mensen gewend zijn. Alleen in Engeland op het eiland Jersey zijn elf melkveehouders waarvan de melk in een melkfabriek wordt verwerkt. Verder wordt de melk van Jersey-koeien bijna nooit apart gecollecteerd en verwerkt. Wij zijn wereldwijd de grootste."
Harald Hoffmann
Je zei het zelf al: de prijs is ook anders dan andere volle (weide)melk. Merken jullie dat in tijden van inflatie?
"Van Albert Heijn krijgen we als reactie dat onze kopers heel consistent zijn; je raakt ze niet meer kwijt. Als ze eenmaal voor ons gekozen hebben, blijven ze erbij. Ze hebben de prijs er dus voor over. Ik zeg vaker tegen mensen: Kijk wat voor vet en eiwit erin zit. Er zit 6% vet (3,6% bij 'gewone' volle melk red.) in en 30% meer eiwit, vitaminen en mineralen. In vergelijking met die van ons is volle melk bij een ander halfvolle melk. Onder de kopers zitten ook mensen die voor duurzaamheid gaan."
Volgens het Voedingscentrum passen alleen magere en halfvolle zuivelproducten in een gezond voedingspatroon…
"Het is nooit goed om te veel van alles te nemen. Ik denk dat er nog weinig zijn die te veel melk drinken. En in Jersey-melk zit niet alleen meer vet, maar ook meer eiwit en meer Omega 3. Het Voedingscentrum geeft ook aan dat je daar meer van moet nemen. Of je nu een moot zalm neemt of Jersey-melk, dat is hetzelfde."
Jullie doen veel meer dan alleen zuivel, wat maakt de zuivelbusiness zo boeiend?
"Ten eerste vind ik de koe interessant en hoe je met voer kunt sturen, omdat ik uit veevoer kom. We werken voor het maken van kaas nauw samen met Rouveen Kaasspecialiteiten, dan krijg je te maken met: hoe lang laat je het staan, welke receptuur gebruik je? Ik vind het ook razend interessant omdat wij het anders doen. We hebben altijd iets anders gedaan dan anderen in heel ons bedrijf. We waren bijvoorbeeld de eerste die het aandurfden om een zwart melkpak op de markt te brengen."
Hoe blijf je anders dan anderen en de concurrentie voor?
"Je moet al een Jersey-koe hebben om Jersey-melk te maken, dat kun je niet namaken. Daarna komt er best heel veel bij kijken, je hebt niet een-twee-drie een concurrent. Daarbij hebben we de spelregel: het moet altijd anders zijn dan producten die er al zijn."
Jullie hebben ook een ander merk, Happy mrs. Jersey, met biologisch ijs. Zijn er veel biologische Jersey-koeien?
"Dat komt op het moment van twee biologische Jersey-bedrijven die vlak bij de fabriek gevestigd zijn. Het ijs gaat hoofdzakelijk naar het buitenland: Duitsland, Portugal en Scandinavië. We maken momenteel ijs voor onze eigen merken Happy Mrs. Jersey, the Icely Brothers en Happy Goats Goodness, daarnaast maken we ook private label ijs."
Zitten er nog andere producten in de pijplijn?
"Vooralsnog bouwen we voort op de producten die we hebben. We doen al een beetje boter, dat begint nu te lopen. Buiten een stukje marktgroei in de melk bij horeca, thuismelkdrinkers en barista's willen we de komende tijd focussen op melkpoeder. Ook op dat gebied werken we met driehoeksovereenkomsten waaraan iedereen zich conformeert. Dat doen we ook met de andere producten. Rouveen Kaasspecialiteiten maakt onze kazen, de melk en yoghurt komen van Den Eelder en Vandersterre is wereldwijd groot in het verkopen van nichekazen. We verkopen niet zomaar melkpoeder en dan zien we wel wat anderen ermee maken. We willen wel dat er een product mee gemaakt wordt waar we achterstaan."
Wat is het doel, waar willen jullie over vijf jaar staan met de zuiveltak?
"Wij zijn nooit heel erg van de strakke businessplannen. In onze wereld kan het heel snel gaan. Je kunt 30% groeien of een jaar stilstaan. We verbinden er geen doel aan, maar we gaan zeker groeien."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
