De verwerkers van groenten en fruit in Nederland luiden de noodklok over de hoge energiekosten. De branchevereniging Vigef vreest hevige concurrentie uit het buitenland als de Nederlandse producenten van groenteconserven deze kosten zelf moeten ophoesten. Groenten- en peulvruchten fabrikant HAK legt in januari de productie zes weken stil als gevolg van de sterk opgelopen energiekosten.
Volgens HAK is het met de huidige energieprijzen niet haalbaar om de hele winter door te produceren. Met de productiepauze van zes weken hoopt HAK de duurste periode van het jaar qua energiekosten te omzeilen. Dit heeft geen gevolgen voor de beschikbaarheid van HAK-producten, benadrukt het bedrijf. Wel verwacht HAK dat de prijzen van groenten en peulvruchten nog behoorlijk stijgen. CEO Timo Hoogeboom in een verklaring: "De huidige energiekosten zijn echt exorbitant te noemen en voorlopig tien keer hoger dan het afgelopen jaar. We doen er echt alles aan om onze kosten waar mogelijk zelf op ons te nemen en slim te plannen zodat de prijzen niet op dat niveau mee hoeven te stijgen – zoals deze maatregel van de productiepauze. Ondanks deze initiatieven lukt het nog niet om forse prijsstijgingen te voorkomen. Dat is pijnlijk maar helaas wel de realiteit."
Tien keer hoge energierekening
Net als de FNLI maandagmorgen deed, roept de Vigef ook op tot maatregelen van het kabinet om de impact van de hoge energiekosten te beperken. De organisatie oppert een prijsplafond of compensatie van de energiekosten voor het mkb en grotere ondernemingen in de groenten- en fruitverwerkende industrie. "Het is van belang om dat te doen in lijn met andere landen om ons heen. Om het voortbestaan van deze industrie en de daarmee verbonden keten veilig te stellen en gezond voedsel van Nederlandse bodem betaalbaar en beschikbaar te houden", aldus de Vigef in een verklaring.
Waar de kosten voor energie voor eigen gebruik een jaar geleden ongeveer 5% van de totale kosten van groenten in blik of glas bedroegen, is dat volgens de organisatie in deze periode 25 tot 35%. "Dit houdt in dat sommige conservenfabrieken nu een energierekening hebben die tien keer zo hoog is als een jaar geleden."
Zo wordt in het productieproces om groenten in te blikken vooral gas gebruikt. De hogere energieprijzen hebben ook gevolgen voor de prijs van glas en blik, benadrukt de Vigef. Deze zijn gemiddeld met meer dan 35% gestegen. "Daarnaast zijn de groentegewassen zelf ook in prijs gestegen. Bijvoorbeeld door de concurrentie met gewassen als graan, maar ook door de hogere kunstmestprijzen."
Toekomst in gevaar
Om de – voornamelijk Nederlandse – verse groenten te verwerken wordt in het bereidingsproces gas gebruikt. De Vigef signaleert dat in andere Europese lidstaten plannen worden gemaakt om producenten te compenseren en de kosten van energie te dempen. "Dit zorgt voor een ongelijk speelveld en brengt de toekomstbestendigheid van de groenten- en fruitverwerkende industrie en haar toeleverende bedrijven waaronder de telers in gevaar", schrijft Vigef. De organisatie wijst erop dat de sector onder de meerjarenafspraak energie-efficiëncy (MJA) in de periode 2005 tot en met 2020 al 23,7% energie heeft bespaard door procesverbeteringen.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.