De daling van de melkproductie in de 27 Europese landen en het Verenigd Koninkrijk zet dit jaar door. "Hierdoor blijven er bijna geen zuivelproducten over voor de export. Het beperkte aanbod houdt ook de huidige melkprijs in stand", schrijven specialisten van Rabobank in een nieuw rapport.
De wereldwijde melkaanvoer in de zeven grootste exportregio's daalde in het laatste kwartaal van 2021 harder dan verwacht. De oorzaken daarvoor?Aanhoudend slecht weer op het zuidelijk halfrond, hoge productiekosten en verstoringen als gevolg van de coronapandemie.
Rabobank voorziet dat de melkproductie ook dit eerste halfjaar daalt, met 0,7% in vergelijking tot afgelopen jaar. "Een kleine groei van de Europese melkproductie is in het tweede kwartaal mogelijk, onder voorwaarde dat de weersomstandigheden gunstig zijn en er voldoende marge wordt behaald. Voor nu gaan we nog uit van een onveranderde melkaanvoer ten opzichte van voorgaand jaar." Rabobank verwacht voor het tweede kwartaal prijzen boven het huidige prijsniveau.
De export van de belangrijkste Europese zuivelproducten daalde over het vierde kwartaal met 2,3%. De bank verwacht voor het eerste en tweede kwartaal lagere exportvolumes. Dit is een gevolg van het beperkte aanbod, regionale prijsverschillen en hoge kosten voor logistiek.
Daling in aanvoer zet door
In Nederland nam de aanvoer in het vierde kwartaal met 134.000 ton (-3,9%) af, ten opzichte van het laatste kwartaal van 2020. Over heel het jaar daalde de melkaanvoer in Nederland met 2,3%. Rabobank verwacht dat die daling dit jaar doorzet, waardoor er nauwelijks producten beschikbaar zijn voor de export. Voor de 27 Europese landen en het Verenigd Koninkrijk verwacht de bank in het eerste kwartaal een daling in de melkproductie van 0,5%, ten opzichte van vorig jaar.
In Nederland begon het jaar met negatieve groei: in januari is 2,7% minder melk aangeleverd dan in dezelfde periode één jaar eerder. Ook in landen als Duitsland en Frankrijk is een aanhoudende daling in melkproductie te zien. Dit lijkt een indicatie te zijn dat structureel rekening gehouden moet worden met lagere melkvolumes, aldus Rabobank.
Marijn Dekkers, sectormanager melkveehouderij bij Rabobank: "De dalende productie in de Nederlandse melkveehouderij lijkt verband te houden met de dalende hoeveelheid beschikbare fosfaatrechten. Ook lijkt het erop dat de benuttingsgraad van fosfaatrechten daalt." Opvallend is dat de prijzen voor fosfaatrechten op een onverwacht hoog niveau blijven. Rabobank ziet dat - ondanks de hoge melkprijs - weinig wordt geïnvesteerd door melkveehouders vanwege de vergunningsproblematiek.
Minder kooplust China
Rabobank verwacht dat de importbehoefte van China dit jaar veel lager ligt dan afgelopen jaar, door ruime binnenlandse voorraden en aanhoudende productiegroei. De prognose van 4% groei in de Chinese melkproductie blijft gehandhaafd. Deze voorspelling kan aan de conservatieve kant zijn, geeft de bank aan, vanwege een recordexport van vaarzen naar China vanuit Oceanië in 2021 van 164.000 stuks, een record in vergelijking met de afgelopen tien jaar.
De directe impact van de Russische invasie in Oekraïne op de zuivelexport voor Nederland en de Europese Unie lijkt vooralsnog beperkt. Dit omdat er sinds 2014 al restricties zijn ingesteld door Rusland op nagenoeg alle grote stromen van zuivelproducten, stelt Rabobank. De indirecte impact is naar verwachting hoger.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
