Nederlanders hebben sinds de coronapandemie steeds meer aandacht voor hun gezondheid. Een goede ontwikkeling, stelde het Voedingscentrum eerder al. Bij jongeren is die aandacht voor 'gezonde voeding' nog niet altijd aanwezig. Scholen kunnen een belangrijke rol spelen in het verbeteren van de levensstijl van jongeren. Op welke manier? Dat werd besproken tijdens het webinar 'De Gezonde Kantine'.
Bijna de helft van het voortgezet onderwijs en de mbo-scholen in Nederland heeft een kantine die voldoet aan de richtlijnen van het Voedingscentrum. Dat betekent dat het merendeel van het aanbod gezond is én dat die producten veelal op ooghoogte te vinden zijn. "Maar we willen natuurlijk ook die andere helft overhalen om opnieuw te kijken naar wat aangeboden wordt in de schoolkantine", vertelt Heleen Schuit van het Voedingscentrum tijdens het webinar 'De Gezonde Kantine', onderdeel van Dutch Food Week. "Wij willen jongeren een gezonde toekomst bieden en voedsel is daar een onderdeel van."
School heeft een voortrekkersrol
Chaimae Fadis is het daarmee eens. "Voedsel is van belang in het creëren van een gezonde toekomst." De zogenaamde 'Generatie-Z-expert' geeft daarbij aan dat scholen hierin een voortrekkersrol moeten nemen. "Er zijn veel gevallen waarin de thuissituatie het niet toestaat om met gezondheid bezig te zijn. Denk als voorbeeld aan mbo-student Jay die van ongeveer €540 per maand moet rondkomen of aan vmbo-leerling Selma die een moeder heeft met twee baantjes. Allebei wijken zij uit noodzaak uit naar fastfood of ander goedkoop, ongezond voedsel. Jay én Selma willen allebei overigens wel een gezonde levensstijl nastreven, maar weten niet goed hoe."
En daar kunnen scholen een oplossing bieden volgens Faris. "Het ligt echt niet aan de wil, maar aan de skill. Op school zijn jongeren fysiek aanwezig én docenten zien wat de jongeren consumeren. Help ze op weg naar andere eetgewoonten. Niet door te zeggen dat ze het niet goed doen, maar door kleine initiatieven te organiseren die bewustzijn creëren. Het grootste verschil wordt in mijn ogen gemaakt door degene die slimme verbindingen legt. Geen dure projecten, maar kleine oplossingen."
Jongeren zijn beïnvloedbaar
Een probleem bij het bereiken van jongeren is het feit dat ze heel beïnvloedbaar zijn. "Groepsdruk speelt een grote rol in je schoolperiode", aldus Schuit. "Juist daarom is het zo belangrijk dat we de gezonde keuze, de makkelijke keuze maken." Volgens gedragsdeskundige Liesbeth Velema zou dat inderdaad al een verschil kunnen maken. "Als we een keuze maken, dan zijn er twee manieren om dit te doen: heel bewust of onbewust. Het grootste deel van die keuzes, ook op het gebied van voeding (zo'n 90%), maken we automatisch. En het aanbod en de omgeving hebben veel invloed op die uiteindelijke, onbewuste keuze."
Velema stelt dus dat de gezonde keuze vanzelfsprekend moet worden. "Als je de presentatie goed op orde hebt en veel 'gezond' aanbod hebt, dan wordt dit vaker gekocht. En dat zal een domino-effect hebben. Jongeren steken elkaar aan. Als de een het aanschaft, koopt de ander het later ook wel." Faris herkent dit. "Toen ik vroeger op school als eerste aan kwam zetten met snackworteltjes werd ik uitgelachen. Maar twee weken later had minimaal de helft van de klas ze ook."
Een nog grotere uitdaging is misschien wel de nabijheid van grote supermarktketens. Afspreken dat leerlingen niet van het plein af mogen tijdens de pauzes, is volgens Velema geen oplossing. "Als iets niet mag, wordt het des te verleidelijker. Misschien moeten we juist kijken wat de leerlingen in de supermarkt kopen en wellicht kan je een gezonde variatie daarop in de kantine aanbieden. En andere optie is om afspraken te maken met de supermarkten over het aanbod.," Dat laatste is iets wat nu in de kinderschoenen staat bij het Voedingscentrum, aldus Schuit.
Aandacht voor gezondheid in de lessen
Ook tijdens de lessen zou er meer aandacht moeten zijn voor gezonde voeding, stelt Jos Hendriks, docent natuur en scheikunde én coördinator gezondheid & duurzaamheid op het Udens College. "Bij veel uitgevers is het onderwerp voeding uit de boeken verdwenen. Ik vind dat jammer. Wij kiezen er daarom voor om zelfstandig een heel hoofdstuk aan gezonde voeding te spenderen. Vakken als biologie en verzorging lenen zich daar uitstekend voor. Ook tijdens je mentorlessen kan je het eens ter sprake laten komen. Discussieer bijvoorbeeld eens over vleesconsumptie."
Volgens Hendriks moet je hier al school wel in meegaan. "Scholen moeten jongeren een objectief beeld geven van de wereld, ook van wat gezonde voeding is. Thuis kan dat niet. Dan wordt er altijd een subjectief beeld geschetst."
Foodbusiness is de mediapartner van Dutch Food Week, dat tot en met zaterdag 16 oktober wordt georganiseerd. Meer weten? Kijk op www.dutchfoodweek.nl.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
