Na een lange carrière in de top van de zuivelsector koos Robert van Ballegooijen vorig jaar voor een overstap naar het vlees. Hij is nu driekwart jaar CEO bij Van Loon Group, dat in de afgelopen jaren een stormachtige groei doormaakte. Naast Van Ballegooijen is Roland van Loon aangeschoven voor een interview. Samen zijn ze nu bezig om de strategie van het bedrijf ten uitvoer te brengen. Hierbij wordt de opkomst van vleesvervangers nauwlettend in de gaten gehouden, maar blijft vlees de core business.
Van Ballegooijen is intussen helemaal ingeburgerd bij Van Loon Group. De verschillen tussen vlees en de zuivelsector? "Er zijn zeker verschillen, maar ik zie eigenlijk meer parallellen. Net als bij A-ware produceren we hier dierlijke eiwitten en denken we in ketens. Daarbij staan beide sectoren voor duurzaamheidsvraagstukken die overlap hebben."
Een verschil tussen vlees en zuivel is volgens Van Ballegooijen dat veehouders van oudsher een sterkere binding hebben met de melkfabriek dan met een slachterij. "Dit punt is overigens wel in ontwikkeling, want wij zoeken onze veehouders nadrukkelijk op en werken aan verduurzaming." Na negen maanden bij Van Loon Group is de CEO van mening dat de vleesmarkten volatieler en ook complexer zijn dan de zuivelmarkten. Dit laatste zit hem met name in de vierkantsverwaarding van het varken of rund. "De marges zijn dun, dus het is van belang alle onderdelen van het dier optimaal te verwaarden. Alleen zo kunnen we duurzaamheid betaalbaar houden. We kunnen ons hier geen fouten veroorloven, al was dat in de zuivelsector eigenlijk niet anders."
Roland van Loon is al van jongs af aan bekend met de vleeswereld. Zijn vader begon ruim vijftig jaar geleden als lokale horecaslager en begin jaren 90 kwam hij in de zaak. Met name de afgelopen tien jaar maakte het bedrijf een snelle groei door als gevolg van diverse overnames. In 2022 tikte de omzet de grens van €1 miljard aan. De focus werd de afgelopen jaren verbreed naar convenience en vleesvervangers, 'maar onze core business is vlees', benadrukt Van Loon. De verbreding was een bewuste keuze. "Wij zijn een ambitieus bedrijf dat wil groeien, de consumptie van vlees zal de komende jaren wat afnemen. Daarbij liggen vleesvervangers en kant-en-klaar maaltijden in het verlengde van vlees."
Marge in keten eerlijk verdelen
Bij Van Loon Group zien ze zichzelf nadrukkelijk als ketenregisseur. Dus niet zozeer vlees produceren en de markt induwen, maar inspelen op de wens van de klant en meebewegen met de consument. Hierop werd in 2020 het concept 'Varken op z'n Best' geïntroduceerd. Alle varkens (circa 1 miljoen per jaar) afkomstig van Van Loon Group die worden verwerkt, vallen onder dit programma. "Wij zijn in staat om snel in te spelen op trends. Bijvoorbeeld met sojavrij varkensvoer", zo legt Van Loon uit. Van Ballegooijen vult aan: "De uitdaging is om maatschappelijke wensen rondom dierenwelzijn, klimaat en milieu in te vullen en tegelijkertijd betaalbaar te blijven voor de consument en een goed verdienmodel voor de boer te ondersteunen. Uiteindelijk is een keten pas echt duurzaam wanneer elke schakel een goed rendement kan maken. Wij zijn in staat om de keten van A tot Z te overzien, om vervolgens samen met ketenpartners te komen tot een goede verdeling van de ketenmarge. Dit klinkt overigens makkelijker dan het lijkt, want de meerprijs moet op de binnenlandse markt worden terugverdiend. Buitenlandse kopers zijn niet bereid om extra te betalen voor duurzaamheidsmaatregelen in Nederland. Dit geldt niet alleen voor de Chinezen of Japanners, maar ook voor afnemers in Europa. Het zou wat dat betreft beter zijn als de regelgeving in Nederland meer zou aansluiten op de regelgeving in de omringende landen."
Robert van Ballegooijen
De varkenshouders die deelnemen aan Varken op z'n Best zijn volgens de onderneming enthousiast over het programma. Er is een wachtlijst om deel te nemen en tot nu toe is er geen varkenshouder uit gestapt. "We hebben de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in pilots, die we nu kunnen gaan uitrollen naar de retail en foodservice. Dat is het voordeel van een familiebedrijf zonder externe aandeelhouders die zoveel mogelijk rendement willen", vindt Van Loon. Een wachtlijst aan varkenshouders in een krimpende markt klinkt als een luxe probleem en dat vinden ze bij Van Loon Group zelf ergens ook wel. Het stelt het bedrijf in elk geval in staat om te kunnen blijven denken in groei. Een maand geleden nog werd maaltijdenproducent Maître uit Oude Tonge overgenomen. "Wij groeien niet om te groeien, we doen alleen een overname als het onze strategie versnelt", aldus Van Ballegooijen, die verwacht dat de consolidatie in de foodsector doorzet. "De combinatie van vlees verwerken en het bereiden van kant-en-klaar maaltijden versterkt elkaar enorm." Ook in de komende jaren blijft Van Loon Group daarom op zoek naar overnames, waarbij de Benelux in eerste instantie het speelveld zal zijn.
Vlees 0.0
Sinds een aantal jaar is Van Loon Group actief in vleesvervangers. In 2021 begonnen ze hiervoor een nieuw bedrijf in Almere: No Meat Today Company. Intern noemen ze vleesvervangers ook wel 'vlees 0.0', als knipoog naar alcoholvrij bier. "De opkomst begon als een hype, maar de markt wordt nu meer volwassen", signaleert Van Ballegooijen. "De eerste generatie vleesvervangers was niet goed genoeg. Niet qua smaak, duurzaamheid, gezondheid en prijs". De markt ontwikkelt zich echter wel snel door. "Bijna wekelijks komt hier een startup een plantaardige grondstof pitchen. Wij volgen de markt nadrukkelijk en bewegen daarin mee. Net als een varken, rund of kip zien wij plantaardige eiwitten als grondstof om mooie producten van te maken. Smaak is daarin het belangrijkste, want anders kopen consumenten het niet, maar ook voedingswaarde en betaalbaarheid." Bij Van Loon Group vinden ze deze nieuwe wereld bijzonder boeiend, al denken ze wel dat de opkomst van vleesvervangers veel langzamer gaat dan vaak wordt gedacht.
Dynamische tijden
In een gesprek met Van Loon en Van Ballegooijen gaan vlees en vleesvervangers door elkaar heen. Bij het effect van de hoge inflatie komen we automatisch weer bij vlees terecht. De prijzen voor rund- en varkensvlees zijn door het plafond gegaan, signaleert Van Loon. "Wat dat aangaat zijn het dynamische tijden. Voor de consument is de rek er nu wel uit, dat zie je heel duidelijk terug in de vorm van vraaguitval voor de luxere onderdelen. Tegelijkertijd zal het aanbod krap blijven." Van Ballegooijen denkt niet dat de hoge karkasprijzen automatisch de nieuwe werkelijkheid zijn. "Als de markt keert, dan kan het heel hard gaan. Dit zien we bijvoorbeeld bij zuivel en op de gasmarkt gebeuren."
Roland van Loon
In alle hectiek van de vleesmarkten is het de kunst om vooruit te blijven kijken. Vooral duurzaamheid heeft alle aandacht, zegt Van Loon die vanuit zijn functie als CTO vormgeeft aan dit thema. Ons nieuwe MVO-jaarverslag is recentelijk verschenen. Van Loon Group is wars van greenwashing, maar gaat voor concrete maatregelen. Als eerste in de sector nemen ze deel aan Science Based Targets Initiative (SBTi). Dit zijn wetenschappelijk onderbouwde klimaatdoelen, waarmee je als bedrijf een bijdrage levert aan het klimaatakkoord van Parijs. "Dit is niet gratis, maar daarmee investeren we in de toekomst."
Aan het eind van de dag werkt Van Loon Group aan bestaansrecht en draagvlak. Ook wat dat betreft zijn het dynamische tijden. Neem de lobby tegen vlees en de politieke onzekerheid. "De kloof tussen Den Haag en de rest van Nederland is groot", vindt Van Loon. "De belangen lopen sterk uiteen, maar uiteindelijk is iedereen wel gebaat bij duidelijkheid. De frustratie die boeren voelen, ervaren wij ook." Het saneren van de veestapel is niet zonder risico. "De Nederlandse kenniseconomie kan alleen floreren als daar een industrie onder zit. Hopelijk daalt dit besef in", zo besluiten beide heren.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
