Al sinds 1990 richt het Brabantse Schouten Europe zich op de plantaardige markt. Begonnen als pionier, nu opererend in een markt die overvol raakt. "De initiatieven buitelen over elkaar heen. Twintig jaar lang kwam de markt niet los hier. Maar de laatste tien jaar hebben we de wind in de zeilen, en is de vraag enorm gegroeid," aldus marketingmanager Mark van Noorloos van Schouten.
Hoe overvol is de plantaardige markt als je kijkt naar Europa?
"Er zit veel verschil tussen de markten. In West-Europa is de markt al flink ontwikkeld, maar veel landen staan nog aan het begin, zoals Spanje, Italië, Portugal en Frankrijk. In Nederland zijn de laatste tien jaar veel nieuwe producten en aanbieders opgestaan. Ze duikelen echt over elkaar heen. In landen als Duitsland, Scandinavië en Engeland zijn ze ook al heel ver met plantaardig. Maar Nederland blinkt uit in productontwikkeling, en hier kan veel en makkelijk geëxporteerd worden. Het vestigingsklimaat is interessant. Dat is ook de reden waarom hier steeds meer bedrijven komen."
Is er voldoende plantaardig product om alle producten te maken?
"Het is afhankelijk van de grondstof. Soja is nog steeds het belangrijkste ingrediënt voor vleesvervangers. Dat wordt veel geïmporteerd. Erwteneiwit wordt ook steeds meer gebruikt, maar is afhankelijk van de (mis)oogsten in Europa. Van texturaten is inmiddels minder voorradig. Dit zijn producten die de vezeligheid van vlees na bootsen. Om tuinbonen is nu veel te doen; daar worden ook texturaten van gemaakt. Die zijn hier gemakkelijk te verbouwen, en dat levert minder foodmiles op en een betere traceability. Duurzaamheid en transparantie worden belangrijker. Ook maken we gebruik van quinoa, en diverse bonen, noten en linzen. Bonen zijn lastig; als je ze verwerkt, worden ze melerig. Het grappige is dat voor de consument niet uitmaakt wat in zijn vegetarische burger zit. Die heeft over het algemeen geen idee of hij soja, tarwe of erwten eet, maar wil vooral lekker (makkelijk) eten, en goed bezig zijn. Ga aan honderd mensen vragen wat een eiwit is, en tachtig van hen weten niet hoe ze dat moeten omschrijven."
Hebben jullie last van hoge inkoopprijzen door grondstoffenschaarste?
"Wat we zien is dat karton momenteel enorm duur is. We gebruiken dat in onze verpakkingen. Noten kunnen ook enorm duur zijn, maar dat fluctueert erg. Wij kunnen nog steeds marktconforme prijzen realiseren. Ook al wisselt het, en hebben we de ene keer wat voordeel. De andere keer zitten we ernaast met onze inschattingen van de (eind)prijs."
Wat is het verdienmodel van Schouten Europe?
"Wij ontwikkelen producten bij ons in de keuken in Giessen. Op de R&D werken wij met acht productontwikkelaars. Klanten bestellen bij ons, en wij verkopen het met een winstmarge. Per klant spreek je een bepaalde prijs af, voor een specifiek product. Wij maken inmiddels klantspecifieke producten voor grote partijen als Subway, IKEA, Albert Heijn en Jumbo. Wij zetten hier steeds meer op in, mits er grote volumes tegenover staan. Mc Donald's heeft nu standaard vegetarische producten liggen. Daar is het assortiment toegankelijk voor alle klanten. Dat is bij een supermarkt anders, want daar moet je eerst naar het vega-schap lopen."
Wat zijn jullie belangrijkste afzetmarkten?
"Wij hebben West-Europa en de Verenigde Staten als belangrijkste markt. We leveren in vijftig landen. En dan hebben we nog een onderverdeling in: retail, out of home (Quick Service Restaurants, catering en groothandel), en food industry. Bij die laatste moet je denken aan bijvoorbeeld producenten van smeersalades, die in de salade onze tonijn of kipstukjes verwerken."
In 1990 begon Schouten Europe als pionier?
"Ja, inderdaad. Destijds waren wij de eerste partij in Nederland die met vleesvervangers begon. Henk Schouten is de oprichter; hij zag een gat in de markt. Hij had vanuit zijn familie veel kennis van plantaardige grondstoffen zoals maïs, soja en tarwe. Hij wist dat wanneer de wereld zo door zou gaan, er een probleem zou ontstaan. Naast een commercieel doel, wilde hij iets goed doen voor wereld, dier en mens. Twintig jaar lang kwam de markt niet los. Maar de laatste tien jaar hebben we de wind in de zeilen, en komen er (naast de 'standaard' doelgroep) allerlei andere consumenten bij. Jarenlang konden we volop groeien, nu moeten we ons echt focussen op waarin wij onderscheidend willen zijn. En dat moet je tonen aan huidige en potentiële klanten, zeker met de toenemende concurrentie."
Jullie groeien nog?
"Zeker. De laatste tien jaar zijn we steeds met 20% gegroeid in omzet. Wij hopen ook de komende jaren te groeien, maar de markt is veranderd. Dus of we in dezelfde mate groeien, moet blijken. Ons personeelsbestand is in ieder geval enorm gegroeid; van twee personen in 1990 naar 55 personen anno 2021."
Wat is jullie relatie tot de Dutch Food Week?
"We hebben toegezegd mee te doen, omdat we het belangrijk vinden om regionaal betrokken te zijn. Dat doen we nu door een gastles te geven op het Prins en Tuin-college in Andel. Het is belangrijk om de studenten het bewustzijn mee te geven dat ze minder vlees kunnen eten. En ze te leren wat er in een vleesvervanger zit, en hoe die gemaakt wordt."
Foodbusiness is mediapartner van de Dutch Food Week. Meer weten over het programma en de overige partners? Kijk op www.dutchfoodweek.nl.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
