Kweekvlees is de toekomst. Althans, dat is de verwachting van diverse milieu- en natuurorganisaties. Uit cijfers van de Verenigde Naties blijft dat over dertig jaar zo'n 9,7 miljard mensen gevoed moeten worden, ruim 2 miljard meer dan nu. De huidige voedselproductie vraagt veel van de planeet en kweekvlees zou daarom dé oplossing zijn. Maar op het gebied van regelgeving, acceptatie en kosten liggen nog wel flink wat uitdagingen. Dat beschrijft ABN Amro.
Uit het onderzoek van ABN Amro blijkt dat consumenten steeds vaker met een positieve gedachte naar kweekvlees kijken. Er worden in het bioreactor-proces immers geen dieren geslacht en het is op termijn minder belastend voor het milieu. Toch zijn er op het gebied van regelgeving, acceptatie en productiekosten nog flinke obstakels te overwinnen. Pas als die hordes genomen worden, kan kweekvlees de concurrentiestrijd aangaan met 'gewoon' vlees.
Uitdaging 1: regelgeving
De eerste, en misschien ook wel grootste, uitdaging is de regelgeving rondom kweekvlees. ABN Amro schrijft dat in Singapore nu voor het eerst op kleine schaal gekweekte kip van Just Eat is toegelaten voor consumptie. Het wordt echter slechts geserveerd in één restaurant. Binnen de Europese Unie is het nog altijd wachten op goedkeuring onder de zogenoemde Novel Foods-verordening. Om goedkeuring te krijgen, moet de komende jaren onderzocht worden of kweekvlees veilig is voor menselijke consumptie.
Ook speelt natuurlijk weer de vraag of het product wel 'vlees' genoemd mag worden. Een paar jaar terug werden termen als 'plantaardige melk' al verboden door de Europese Unie. ABN Amro meldt verder dat wanneer kweekvlees wettelijk gekwalificeerd wordt als vlees, het moet voldoen aan de regelgeving op het gebied van etikettering en herkomstaanduiding. "Voor een stukje rundvlees is goed aan te geven waar het zijn oorsprong vindt, voor een stukje kweekvlees is dat momenteel complex door de verscheidenheid aan ingrediënten."
Uitdaging 2: acceptatie door de consument
Een tweede uitdaging, en bijna even belangrijk als de eerste, is of consumenten wel kweekvlees willen eten. "Voor elk voedingsmiddel, dus ook kweekvlees, geldt dat het smaakvol moet zijn en een goede textuur en bite moet hebben, anders gaat de consument het niet omarmen", aldus de bank in het rapport. Op dit moment zijn kweekvleesproducten nog maar door een zeer selecte groep mensen geproefd. Een oordeel vellen, is dus lastig.
Ook de naam 'kweekvlees uit een bioreactor' zou consumenten kunnen afschrikken. ABN Amro deed alvast onderzoek naar en het resultaat is verrassend. "Ruim 41% van de respondenten (van 16 jaar en ouder) zou kweekvlees waarschijnlijk of zeker consumeren als de prijs, smaak en textuur goed zijn. Zo'n 23% heeft nog geen besluit genomen en 35% weigert om kweekvlees te eten." Kortom: er is wel potentie. Vooral het feit dat het beter is voor het milieu lijkt consumenten te overtuigen om toch over te stappen.
Een voorwaarde van deze respondenten is overigens wel dat ze voldoende worden voorgelicht over het productieproces en dat de voordelen van kweekvlees duidelijk worden onderbouwd.
Uitdaging 3: de productiekosten
Een derde uitdaging op het gebied van kweekvlees zit 'm in de productiekosten. ABN Amro: "De eerste kweekvleesburger die werd geproduceerd, kostte ruim €200.000. CE Delft rekende onlangs diverse scenario's door, met als belangrijke conclusie: pas rond 2030 kan de prijs van een stukje kweekvlees enigszins in de buurt komen van echt vlees." Volgens dit onderzoeksbureau zijn het verlagen van de kosten van grondstoffen, het verhogen van de energie-efficiëntie en de ontwikkeling van grotere bioreactoren dan wel een eis.
Overigens heeft CE Delft alleen naar het productieproces gekeken. Verpakking, transport, marketing en doorontwikkelingskosten zijn bijvoorbeeld niet meegenomen. Met andere woorden: de kosten liggen uiteindelijk nog vele malen hoger. Het zal een uitdaging worden om deze in de buurt te brengen van de productie van vegavlees of dierlijk vlees.
Effecten op de dierlijke sector
Op het gebied van milieubelasting zal het vooral een concurrent kunnen worden van rundvlees, al is de milieubelasting van kweekvlees ook nog niet uit te vlakken (door het energieverbruik van de bioreactors). Als het gaat om varkens- en pluimveevlees dan zal kweekvlees het winnen op gebied van dierenwelzijn. Of kweekvlees uiteindelijk een grote concurrent zal worden van dierlijk vlees is nog lastig te zeggen. "Daarvoor moet kweekvlees in de komende tien tot twintig jaar de huidige marktomvang van vleesvervangers flink overschrijden", zo stelt ABN Amro.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
