Het aantal schepen dat de Straat van Bab el Mandeb (die toegang geeft tot de Rode Zee) heeft gepasseerd is begin van dit jaar vergeleken met begin vorig jaar afgenomen met 45%, blijkt uit cijfers van ING Research. Dat heeft alles te maken met de onveilige situatie op de Rode Zee door aanvallen van Houthi-rebellen.
De VS en het VK, gesteund door onder meer Nederland, hebben onder meer lanceerinstallaties van Houthi-rebellen in Jemen aangevallen. Volgens de Amerikanen zijn de Houthi's verzwakt, maar de rebellen zelf hebben aangekondigd hard terug te slaan. Ook bestaan er zorgen over escalatie in de regio.
De maritieme coalitie van twaalf landen waaronder Nederland, onder leiding van de VS, gaven de Houthi's vorige week een laatste waarschuwing om de aanvallen op vrachtschepen op de Rode Zee te beëindigen. Daar is geen gehoor aan gegeven en eind vorige week hebben de VS en het Verenigd Koninkrijk, gesteund door onder andere Nederland, aanvallen uitgevoerd op onder meer lanceerinstallaties van Houthi's in Jemen. De Houthi's hebben tegenaanvallen aangekondigd. Iran en Rusland veroordelen de aanvallen en Saudi-Arabië vreest escalatie in de regio.
In de eerste week van januari namen 220 schepen minder de rode Zee-route dan in de eerste week van januari in 2023, aldus ING, die aangeeft dat het aantal schepen dat via Kaap de Goede Hoop vaart is sindsdien nog oploopt. Als er rekening mee wordt gehouden dat het vooral de grootste schepen zijn die omvaren, is de impact nog groter. Volgens ING gaat het om een afname van volume van 47% dat door het Suezkanaal gaat. De helft van het vervoerde tonnage wordt per container vervoerd en in de eerste week van januari voer daarvan 90% om Kaap de Goede Hoop heen.
Door de situatie op de Rode Zee zijn de spottarieven enorm gestegen, blijkt uit de data van Drewry. Vooral vorige week was er een scherpe stijging te zien van gemiddeld 61%. Deze week stijgt de Drewry's World Container Index met nog eens 15%. De impact van de Rode Zeecrisis is het grootst op lijnen vanuit Azië naar Europa. Op de lijnen van Shanghai naar Rotterdam en Genua stegen de prijzen vorige week 115% en 114%, deze week is dat respectievelijke 23% en 25%. De tarieven op deze lijnen komen daarmee uit op $4.405 en $5.213 voor een 40 voet-container. Op 21 december was dit $1.667 en $1.956. Ook de komende weken verwacht Drewry een stijging vanwege de situatie op de Rode Zee.
Prijsstijging producten in schappen
Volgens ING hangt de impact op langere termijn af van hoe lang de situatie aanhoudt. Als er zich extreme weersomstandigheden voordoen (zoals droogte waardoor er momenteel beperkingen zijn in het Panamakanaal) kunnen volgens de bank de tarieven langer op dit niveau blijven. Maar er is nog steeds sprake van overcapaciteit en er komen ook nog nieuwe gebouwde schepen aan. Daardoor verwacht ING dat wanneer de dreigende situatie in de Rode Zee afneemt, er weer neerwaartse druk komt op de prijzen.
Volgens de bank is de impact op prijzen van goederen vooralsnog klein. Transport maakt bij goedkopere en grotere producten slechts ongeveer 5% van de prijs uit. De bank verwacht dat verstoringen het eerste en mogelijk ook tweede kwartaal een rol spelen waardoor sommige producten met vertraging aankomen.
Dit laatste heeft Tesla gemerkt. Het automerk liet gisteren (donderdag 11 januari) weten de productie in de fabriek nabij Berlijn twee weken stil te leggen omdat bepaalde onderdelen nog onderweg zijn via Kaap de Goede Hoop. Ikea kondigde drie weken geleden al aan dat de situatie er mogelijk toe zou kunnen leiden dat bepaalde artikelen tijdelijk niet leverbaar zijn.
Nederlandse importeurs van groenten en fruit houden rekening met vertragingen en prijsstijgingen voor retailers en consumenten, schrijft Distrifood deze week naar aanleiding van een rondgang. Ook vrezen sommige importeurs dat hun lading bederft, omdat deze veel langer onderweg is. Bijvoorbeeld druiven uit India. Ook is het voor een importeur te gevaarlijk om sinaasappelen uit Egypte te halen. Mocht het snel veiliger worden om weer via het Suezkanaal te gaan dan kan volgens een importeur die Distrifood citeert groente en fruit juist tijdelijk goedkoper worden. Dit omdat schepen die de omreisroute hebben genomen en schepen die later zijn vertrokken en via het Suezkanaal varen, dan tegelijk aankomen.
In Groot-Brittannië waarschuwt topman van supermarktketen Tesco, Ken Murphy dat de prijs in de schappen van sommige producten hoger kan worden. Bloomberg schrijft dat er wordt gevreesd dat grondstoffen als eetbare oliën of Afrikaanse koffiebonen worden getroffen en SovEcon heeft gewaarschuwd dat de Russische tarwe-export kan worden getroffen door de gevolgen van hogere vrachtkosten.
Tarieven
Hoeveel de prijzen van producten daadwerkelijk stijgen, durft niemand te zeggen. De containerprijzen liggen nog altijd veel lager dan tijdens de coronapiek. Op 7 oktober 2021 moest er volgens de index van Drewry $14.807 voor het vervoeren van een container van 40 voet van Shanghai naar Rotterdam betaald worden, terwijl dat na de recente prijsstijgingen $4.406 is.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
