Transportkosten

De zogenoemde 'zwarte zwanen' - onverwachte gebeurtenissen met een groot effect - weten de transportsector keer op keer te verrassen en in meer of mindere mate te ontwrichten. Denk aan de coronapandemie, de Ever Given die het Panamakanaal blokkeerde, en meer recent de brug voor de haven van Baltimore die instortte nadat ze werd geramd door een containerschip. En natuurlijk de situatie in de Rode Zee. Het is niet de vraag of er nog een verstoring komt, maar waar en wanneer, zegt senior analist bij dataplatform Xeneta Emily Stausbøll.

Havens aan de westkant van de Middellandse Zee zijn steeds voller geraakt door een combinatie van meer aanvoer vanwege de Rode Zeecrisis en weersomstandigheden. Maersk roept klanten op om in de haven van Barcelona (zie foto) goederen en lege containers zo snel mogelijk op te halen.

De geopolitiek spanningen in het Midden-Oosten eisen een steeds grotere tol van de wereldhandel. Met het enteren van containerschip MSC Aries door Iraanse autoriteiten in de Straat van Hormuz afgelopen weekeinde, is nog meer onzekerheid voor de scheepvaart aangebroken. De vrees bestaat dat de vrije doorgang beperkt wordt, waarmee grote economische belangen op het spel komen te staan.

MAN gaat als eerste Europese vrachtwagenfabrikant waterstoftrucks produceren. De eerste van de 200 vrachtwagens die worden gemaakt, worden al in 2024 afgeleverd aan vier Europese landen, waaronder Nederland, maakte de producent deze week bekend. Hoewel de actieradius van waterstoftrucks een stuk hoger ligt dan bij die met een accu, zal het aantal dat op de Nederlandse wegen rijdt door de hoge kosten en nog beperkte infrastructuur voorlopig waarschijnlijk nog beperkt blijven.

De subsidieregeling voor elektrische vrachtauto's werd afgelopen dinsdag (26 maart) geopend en het potje was de volgende dag alweer leeg. Op eerste dag zijn er volgens RVO 428 aanvragen binnen gekomen en op de tweede dag nog eens 219. Daarmee was de Aanschafsubsidieregeling Zero-Emissie Trucks (AanZET) waar dit jaar €45 miljoen voor beschikbaar is met €1,5 miljoen overtekend.

De scheepvaart valt sinds 1 januari van dit jaar ook onder het Europese emissiehandelssysteem (EU ETS). Hierdoor moeten grote vrachtschepen (met een gross tonnage van 5.000 of meer) die Europese havens aandoen emissierechten betalen voor het uitstoten van CO2. Door het omvaren via Kaap de Goede Hoop vanwege de aanvallen van Houthi-rebellen in de Rode Zee, stijgen de kosten voor koolstofcredits nog extra hard.

Voor het eerst sinds de Rode Zeecrisis zijn er bij een aanval van Houthi's op een commercieel vrachtschip doden gevallen. Nederland stuurt een fregat naar het gebied. De vakbondfederatie ITF roept op om helemaal geen vrachtschepen meer door de Rode Zee te sturen, zolang de veiligheid van de bemanning niet gegarandeerd kan worden. Wat de spottarieven betreft blijft de ingezette daling doorzetten. Het algehele sentiment is dat de tarieven na de eerste aanvallen door Houthi-rebellen meer zijn gestegen dan de kosten voor de rederijen.

Waar er al hoop was dat de route via het Suezkanaal (zie foto) binnenkort weer normaal bevaren kon worden, is die deze week weer de grond ingeboord. Ondanks het bestoken van Houthi-doelen door de Amerikaanse marinemissie Operation Prosperity Guardian gaan de aanvallen op schepen onverminderd door.