Verpakkingen

De importheffingen van Trump hebben ook invloed op de verpakkingsstrategieën van voedingsmiddelenbedrijven die zijn gevestigd in de Verenigde Staten of daar lokaal produceren. Het tarief van 25% voor aluminium en staal uit alle landen dat hij vorige week invoerde, heeft onder meer gevolgen voor frisdrank- en bierblikjes. Dit terwijl de aluminiumprijs al op een relatief hoog niveau staat. Coca-Cola heeft al aangegeven te overwegen meer plastic flesjes te gaan aanbieden.

Fabrikanten worstelen met het duurder worden van grondstoffen, waarvan sommige extreem. Kleinere verpakkingen lijken een consumentvriendelijke oplossing, maar dat wordt lang niet door iedereen begrepen. Bij het Meldpunt Eerlijk van de Consumentenbond zijn in 2024 250 meldingen binnengekomen van consumenten over kleinere verpakkingen. De Consumentenbond diende eerder drie klachten in over 'gekrompen' verpakkingen in bij de Reclame Code Commissie. Die oordeelde eind vorig jaar dat er van misleiding geen sprake is.

De papierprijzen liepen afgelopen jaar hard op, maar hebben de laatste maanden van 2024 weer de weg naar beneden ingezet. Nog steeds zijn papier en karton, en daarmee ook verpakkingen van die materialen, hoger geprijsd dan eerder vorig jaar.

Het gebruik van wegwerp plastic tassen in sinds het verbod op gratis plastic tassen sterk afgenomen. Herbruikbaar is de nieuwe norm, stelt Supporter van Schoon, onderdeel van Verpact op basis van onderzoek. Naar aanleiding daarvan verwacht de organisatie dat 'de eenmalige plastic tas binnenkort helemaal uit het straatbeeld verdwijnt en in het museum belandt'. Dat lijkt iets optimistisch, aangezien uit het onderzoek blijkt dat nog steeds 14% bij het boodschappen doen geen herbruikbare tas meeneemt, 30% bij het shoppen van kleding en 23% bij overige winkels.

Voedingsmiddelenproductenten werken hard aan het verduurzamen van hun verpakkingen, al dan niet om aan steeds strengere Europese wetgeving te voldoen. Zo heeft FrieslandCampina zich ten doel gesteld de verpakkingen voor 2050 volledig circulair en klimaatneutraal te maken en maakte Coca-Cola een prototype van een papieren frisdrankfles. Fabrikanten lopen met verduurzamen van verpakkingen echter risico een deel van de omzet te verliezen.

De statiegeldregeling wordt dit najaar geëvalueerd. Het is positief dat er minder lege blikjes op straat sinds in april 2023 daarvoor statiegeld is ingevoerd. Aan de andere kant werken niet alle innamepunten goed, zijn er te weinig en veroorzaken blikjesjagers grote rotzooi op straat. Het kabinet is echter geenszins van plan statiegeld op blik af te schaffen.

Het gebruik van plastic verpakkingen neemt volgens een model van TNO met 17% toe in Nederland als er niets verandert. Van 386.000 ton in 2022 naar 451.000 ton in 2050. Hierbij zijn de verwachte groei van het bbp en de bevolking meegenomen. Er wordt aangenomen dat tot 20250 de vraag naar drankkartons gelijk blijft op 55.000 ton.

Bij verpakkingsdesign denken we vaak aan kleurgebruik, vormgeving en uitstraling. Voedselproducenten willen echter vaak ook veel (verplichte) informatie kwijt op verpakkingen: de ingrediëntenlijst, herkomst en milieu- en gezondheidsclaims, om maar wat te noemen. Wat ontwerpers zich misschien niet bewust zijn, is dat kleine lettertjes bij veel mensen ergernis oproept.